Deel 13 Hé zus, jij hebt makkelijk praten

“Omdat de taal zowel van de spreker als van de luisteraar is, gaat het de hele dag nét goed en bijna fout. Of bijna goed en nét fout.”Paulien Cornelisse, schrijfster en theatermaker

De zussen Esther en Linda schrijven columns over de vier talen die op de ABC-eilanden worden gesproken. Het bijzondere aan de column is dat er een vijfde taal in de column is verwerkt. Het is dus niet alleen Nederlands, Engels, Spaans en Papiaments, maar ook gebarentaal voor doven. Esther is tolk gebarentaal en Linda geeft les in Nederlands en Engels en spreekt goed Spaans. De reden waarom ze schrijven is dat het best bijzonder is dat op de eilanden minimaal vier talen worden gesproken.

Deel 13 Hé zus, jij hebt makkelijk praten

Hey zus,

Zo met dit warme weer word ik een beetje gek van dat stof op mijn porch. Mijn huis staat dwars op de wind dus er waait geen zuchtje wind. Gevolg: dat stof blijft liggen. Ik ga er soms als een woeste furie met de tuinslang tegenaan, maar dat is ook niet alles hoor. Nou kreeg ik gisteren een tip van vriendin J., dat er bij een porch sale een bladblazer te koop was. Mijn redding! Dus ik erheen en in mijn vrolijkste humeur zei ik tegen de bewoner van het huis dat ik voor de bladblazer kwam. Hij keek me meewarig aan… ‘A what?’, antwoordde hij met een onvervalst Amerikaans accent.

Hij vond het een prachtig woord maar had geen idee wat het was. Hij bleek alleen Engels te spreken, maar wilde wel graag Nederlands leren. Dus ik legde het aan hem uit door het gewoon letterlijk als leaf blower te vertalen. ‘Oh, you mean a dust sucker?’ ‘Nee, niet een kruimeldief’, riep ik! Hij vond dat woord ook weer hilarisch en we moesten er alle twee heel hard om lachen, omdat we van die gekke woorden riepen tegen elkaar. Ieder in zijn eigen taal.

Vanmiddag vroeg ik aan mijn lieve juf Papiamentu wat bladblazer was in het Papiaments. ‘Supladó di blachi’, zei ze. En dat vind ik dan zo’n ontzettend vrolijke vertaling! Het klinkt zo licht! Blaadjes die in de wind dwarrelen. Het woord ‘suplado’ alleen al roept meteen het beeld van een opwaaiend zomerjurkje bij me op. Of ik denk aan die foto van Marilyn Monroe boven dat rooster waar de wind haar jurk doet opwaaien. Een niks aan de hand gevoel. In tegenstelling tot ‘bladblazer’, zo met die dubbele l wordt dat opeens een heel zwaar woord.

De Amerikaan had de bladblazer al verkocht. Jammer, maar we hadden samen lol gehad en hij was blij met zijn eerste Nederlandse woordjes: bladblazer en kruimeldief. Een goed begin toch? Ik ga nu toch maar weer die tuinslang uitrollen… Heb jij vrolijke en zware woorden in je arsenaal?

Hé zus,

Jazeker, in het Spaans heb ik een woord dat zwaar is en dat ik koester. Dat woord rolt zo makkelijk uit mijn mond alsof ik een native speaker Spaans ben. Dat ben ik natuurlijk nog lang niet, maar het laat me voor een tel in de waan.

Mijn nummer 1 woord dat lekker bekt, is het Spaanse woord ‘pesadilla’ dat nachtmerrie betekent. Niet echt vrolijk, maar wel zwaar. Als ik de harde letters p en s uit mijn mond laat knallen dan wordt het echt een enorme boze droom. Eentje die er hard in komt met angst, wanhoop, bezorgdheid of verdriet. Waar je de hele dag last van hebt. In het Papiamentu is het ‘pesadia’, dat ook wel ballen heeft. In het Nederlands daarentegen klinkt het toch een beetje laf. Dat komt doordat ik een grazende merrie in de nacht voor me zie. Weet je dat nachtmerrie waarschijnlijk helemaal niet om een dier gaat? Google vertelde me dat merrie te maken heeft met ‘mara’, een oud woord voor boze geest. Nu begrijp ik wel iets beter waar het vandaan komt. Ik ben eigenlijk wel benieuwd hoe jij het woord nachtmerrie gebaart.

Oh ja, en als je het woord pesadilla wil gebruiken, zorg er dan voor dat je niet per ongeluk quesadilla zegt. Of je moet honger hebben, dan komt het goed uit. Dat is een wrap, meestal met kaas. Als het dan een vieze is, kan je wel weer zeggen: ‘Que pesadilla!’

Lees ook:

• 
  Auke op zondag: Van cadeautjes en beloftes
• 
  Auke op zondag: Indrukwekkend
• 
  Auke op zondag: Duidelijke taal
• 
  Auke op zondag: Over de voordelen van een nadeel
• 
  Auke op zondag: Van coalities en de status quo
• 
  Auke op zondag: Water
• 
  Auke op zondag: Van Fryslân Oerein en de UPB
• 
  Auke op zondag: Åland ~ Bonaire in koud water 
• 
  Auke op zondag: Aandacht
• 
  Auke op zondag: Bij het koninklijk bezoek