Kralendijk – Er is een ‘nieuwe’ palmen soort ontdekt op Bonaire, de Sabal lougheediana. Het is niet alleen de enige inheemse palmsoort op het eiland, maar ook de enige endemische plantensoort van Bonaire. Dat betekent dat deze soort alleen op Bonaire voorkomt en nergens anders ter wereld! 

De Bonaire palm of Kabana, zoals deze al lang lokaal bekend was, heeft de wetenschappelijke naam Sabal lougheediana gekregen, ter ere Dr. Lin Lougheed, schrijver, avonturier en liefhebber van botanische tuinen. In de eerste zakflora van Frater Arnoldo (1954) word de palm nog als onbekende soort beschreven en vanaf de 2^e editie (1964) slechts aangeduid als Sabal sp., waarbij alleen de familienaam dus bekend was. Pas veel later, in 2012, kreeg de palm een volledige naam; Sabal cf. Causiarum. Deze soort komt niet alleen voor op Bonaire maar ook op andere plekken in de regio. In 2017 bezocht Dr. Patrick Griffith (Montgomery Botanical center) de eilanden Bonaire en Curacao om onderzoek te doen naar de palm. Hij zag duidelijke verschillen met de Bonaireaanse palm en de Sabal cf. Causiarum en kwam daarom na een verdere studie tot de conclusie dat het een nieuwe soort moest zijn. Hij noemde de palmen op Curacao en Bonaire daarom Sabal antillensis. Toch bleef het kriebelen en getipt door lokale experts bracht hij nogmaals een bezoek aan de eilanden voor een gedetailleerd onderzoek. Op Curacao bezocht hij een groot deel van de populatie en in samenwerking met Quirijn Coolen (BonBèrdè) werden alle palmen op Bonaire bekeken. Na een uitgebreide analyse bleken er inderdaad een aantal verschillen te zijn tussen de Sabal palm op Curacao en de Sabal Palm van Bonaire. En daarom heeft Bonaire er sinds enkele weken een ‘nieuwe’ soort bij!

De Bonaire palm verschilt van die van Curacao niet alleen doordat zij op een totaal andere plek groeien (Op Curacao op de heuvels van Knip en op Bonaire in de kalksteenplateaus van het laaggelegen zuiden), maar bijvoorbeeld ook door de aanwezigheid van zogenaamde ‘bladlittekens’, puntjes in de stam die achter blijven nadat de bladeren zijn afgevallen. 

Helaas gaat het al langere tijd niet goed met de Bonaire palm. Ondanks dat we niet veel van deze soort weten, is bekend dat er ten tijde van een veldonderzoek in 1979 nog 31 volwassen palmen op het eiland waren. Vandaag de dag zijn dat er dus nog maar 25 en de verwachting is dat deze zeer kleine populatie nog verder zal afnemen als ze niet beschermd worden tegen loslopende grazers. De nieuwe soort staat dus meteen op de lijst van ernstig bedreigde planten en diersoorten.

Door lokale experts is er inmiddels een stappenplan opgesteld waarin gepleit word voor directe bescherming door een omheining, gevolgd door verder onderzoek en het verzamelen van zaden om jonge palmen op te kweken en terug te planten. De grote vraag is momenteel waar het budget voor deze plannen vandaan zal komen. Hopelijk kan de verworven faam door de nieuwe naamgeving daar een handje bij helpen.