World Mental Health Day 2022

CARIBISCH NEDERLAND – Vandaag, 10 oktober 2022, wordt wereldwijd World Mental Health Day herdacht. Het thema is dit jaar ‘Maak geestelijke gezondheid en welbevinden voor álle mensen een wereldwijde prioriteit’. Vandaag is het ook 12 jaar geleden dat Bonaire, Saba en St. Eustatius bijzondere gemeentes werden van Nederland. Om de geestelijke gezondheid van iedereen een prioriteit te maken moeten we ook kijken naar de sociaal economische situatie van de eilanden.

Maar eerst: wat is geestelijke gezondheid en welbevinden eigenlijk? De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) hanteert de volgende definitie: ‘Geestelijke gezondheid en welbevinden is een toestand van welzijn waarin het individu zijn of haar eigen capaciteiten realiseert, de normale spanningen van het leven aankan, productief en vruchtbaar kan werken en in staat is om een bijdrage te leveren aan zijn of haar gemeenschap’. De omstandigheden waarin iemand leeft zijn vaak gelinkt aan de financiële situatie. Bijvoorbeeld, iemand die in armoede leeft zal over het algemeen onder minder gunstige omstandigheden leven en dat beïnvloed dan ook zijn lichamelijke en geestelijke gezondheid. 

Onderzoek

Bij het samenvoegen met Nederland bestond de verwachting dat de sociaal economische omstandigheden op de eilanden zouden verbeteren, maar helaas heerst er nog veel armoede. Zoals verschillende onderzoeken hebben aangetoond leeft 40% van de populatie onder de armoede grens. Daarbij heeft wetenschappelijk onderzoek meermaals aangetoond dat armoede en psychische gezondheidsproblemen elkaar beïnvloeden. De dagelijkse stress om rond te komen of te voorzien in basis behoeften en de slaapproblemen die daaruit kunnen voortvloeien zorgen ervoor dat mensen die in armoede leven een groter risico lopen om psychische aandoeningen te krijgen, zoals depressie, angststoornissen en verslaving. Daarbij zijn mensen die in armoede leven door chronische stress minder goed in staat om beslissingen te nemen op de lange termijn. Zo is er vaak sprake van een ongezonde leefstijl, zoals roken, ongezonde voeding en weinig beweging. Dit zorgt vervolgens weer voor lichamelijke problemen, zoals diabetes. 

Armoede

Armoede heeft dus een effect op ons voelen, denken en doen. Deze effecten zijn niet alleen negatief op zichzelf (bijvoorbeeld dat mensen in armoede minder gelukkig zijn), maar kunnen armoede ook in stand houden. Mensen met een chronische ziekte (zowel geestelijk als lichamelijk) hebben meer kans op financiële problemen door arbeidsongeschiktheid en verlies van werk. Armoede vergroot ook het risico op opvoedproblemen of falen op school. Al deze factoren hebben ook invloed op de ontwikkeling van kinderen in arme gezinnen en hierdoor bestaat het risico dat de problemen worden doorgegeven aan de volgende generatie. Stigma en schaamte rondom armoede kunnen ervoor zorgen dat sociale steun van familie of vrienden wegvalt en ze geen adequate hulp zoeken voor hun (financiële) problemen. 

Sociale voorzieningen

Steeds meer worden er initiatieven genomen om armoede te bestrijden en zo ook het welbevinden van de samenleving te verbeteren. Deze ontwikkeling is ook in het kader van World Mental Health Day toe te juichen, maar er valt nog een lange weg te gaan. Een logische manier om armoede aan te pakken is zorgen dat mensen meer geld hebben, door onder andere betere sociale voorzieningen. Daarnaast hebben wij als MHC een rol in het versterken van de psychische weerbaarheid van de samenleving. MHC zal zich blijven inzetten om samen met ketenpartners deze vicieuze cirkel te doorbreken en de kwaliteit van leven van de inwoners van Caribisch Nederland verder te verbeteren.