Bonaire

Column; Gelukzoeker

Foto: Kustwacht Caribisch gebied

Het begrip bootvluchteling ontstond veertig jaar geleden, toen mensen in Vietnam na de nederlaag van de Amerikanen en de machtsovername door de communisten geen toekomst meer zagen voor zichzelf en hun kinderen. Kenmerkend was dat ze op eigen initiatief, zonder dat er officiële instanties aan te pas kwamen, en met het enige vervoermiddel dat ze zich konden veroorloven (een nauwelijks zeewaardig vaartuig) hun land de rug toekeerden, in de hoop dat ze zouden worden opgepikt en in veiligheid gebracht dan wel aankomen in een beter land, waar ze een nieuw bestaan zouden kunnen opbouwen. 

Die stroom vluchtelingen gaf de stoot tot een nog altijd voortdurende discussie over de rechten en plichten van vluchtelingen enerzijds en van de autoriteiten en burgers in het land van toevlucht anderzijds. Het verschijnsel dat mensen elders ‘politiek asiel’ kunnen vragen, wanneer ze in eigen land aan vervolging blootstaan of moeten vrezen voor hun leven, was namelijk wel bekend en min of meer geregeld in het internationaal publiek recht. Maar dat mensen massaal om dromen waar te maken niet langer de internationaal getrokken grenzen wensten te respecteren, was even wennen. 

Ik kan me nog goed herinneren dat in de jaren tachtig en negentig de politiek correcte media in Nederland onderscheid maakten tussen asielzoekers en gelukzoekers, als een manier om het kaf (alle niet-politieke motieven) van het koren te scheiden. Alsof ze niet wisten dat, kort geleden, nog heel wat Nederlandse emigranten de wederopbouw na de tweede wereldoorlog niet hadden afgewacht, en ze evenmin door hadden dat Nederland het ene na het andere contingent ‘gastarbeiders’ in huis haalde om de groei van de eigen economie verder op te stuwen.

Sinds de mens op twee benen leerde staan, heeft ze zich verspreid over de ganse aarde en al naargelang de lokale omstandigheden verschillende gedaanten en eigenschappen aangenomen. Soms bleef ze langere tijd op een bepaalde plek, vaker trok ze rond en verhuisde ze naar andere streken onder het motto dat het land toebehoort aan wie het bewerkt. De idee dat individuen gerechtigd zijn zich voor onbepaalde tijd grondgebied toe te eigenen en andere mensen buiten te sluiten, is relatief nieuw in de evolutie en, als we werkelijk met vereende krachten de aarde nog willen redden, wordt het tijd dat we die definitief overboord zetten.

Toen ik vijf jaar geleden besloot wéér voor langere tijd het land te verlaten en deze keer zonder een achterdeur te laten openstaan, was ik me bewust dat ik vooral handelde uit onvrede met een aantal publieke kernzaken èn dat ik me voorlopig niet wilde laten kisten. Dus ik was een doodgewone landverhuizer op zoek naar grazige weiden en slechts iets verder gekomen dan mijn vader, die wel wilde maar niet ging. 

Tegelijkertijd wist ik beter dan ooit dat je de ene gelukzoeker niet met de andere moet vergelijken. Ik hoefde niet in een gammel busje door de woestijn, te voet door een mijnenveld, in de potdichte oplegger van een vrachtwagen, laat staan een vermolmde vissersboot de zee op. Ik kon een enkeltje kopen voor een vliegtuig naar keuze met een duidelijke bestemming, ook naar keuze.  Kortom, ik was een luxegelukzoeker.

Dat alles schoot ruim drie jaar geleden in Paramaribo door mijn hoofd, toen me was aangeraden alsnog – in Nederland was bloggen uit en vloggen bijna in – mijn debuut als blogger te maken en ik een unieke kans kreeg om dat blog in het vat te gieten van een eigen site. Hoe moet die dan gaan heten, was de vraag. En ik mocht niet te lang nadenken. Vandaar.

Theo Ruyter emigreerde vijf jaar geleden van IJmuiden naar Paramaribo, om zich als schrijver verder te ontwikkelen. In 2016 startte hij een eigen site onder de naam https://www.deluchtvluchteling.com/ en eind oktober van het afgelopen jaar verhuisde hij met site en al naar Bonaire. 

Deel dit artikel