Celstraffen 12 tot 20 jaar voor verdachten in DRUM-zaken Bonaire

Het gerecht in eerste aanleg van Bonaire, Sint Eustatius en Saba heeft vandaag uitspraak gedaan in de zaken van de zeven verdachten die in het onderzoek DRUM zijn gedagvaard. Vrijwel alle beschuldigingen die de officier van justitie aan de verdachten heeft gemaakt, zijn bewezen verklaard. Drie verdachten zijn veroordeeld overeenkomstig de eis van de officier van justitie, voor de vier anderen volgde een lagere straf dan geëist.

Woningoverval en doodslag op agent
In het onderzoek DRUM staat de woningoverval op Bonaire centraal waarbij de ter plaatse gekomen agent Ferry Bakx werd doodgeschoten. Het gerecht stelde vast dat de Boneriaanse verdachte de initiatiefnemer en grote organisator van de overval was. Hij heeft geregeld dat zijn zes Venezolaanse medeverdachten naar Bonaire kwamen, met als doel het plegen van roofovervallen. Zijn verklaring dat het hem alleen om drugs te doen was, werd gezien het bewijs ongeloofwaardig geacht.

Volgens het gerecht stond het geweld dat agent Bakx fataal is geworden, in directe relatie tot de vlucht van de overvallers. Weliswaar had de schutter verklaard dat hij heeft geschoten omdat hij dacht dat Bakx op zijn medeverdachte neef zou schieten, maar hij had ook een tweede reden gegeven: hij moest Bakx ook zelf nog passeren en vreesde dat hij hem dan in de rug zou schieten. Het geweld maakte geen onderdeel uit van het criminele plan van de overvallers, maar naar het oordeel van het gerecht was de kans daarop wel aanmerkelijk en hebben de medeverdachten die kans ook aanvaard. Het schietincident behoorde met andere woorden tot de risicosfeer van het plan. Het schieten wordt daarom aangemerkt als een handeling die in bewuste en nauwe samenwerking met de anderen is begaan.

Voorbereiding eerdere woningoverval
Een dag eerder, op de dag dat de Venezolanen op Bonaire waren aangekomen, werd nog een andere woning aangewezen. Na een voorverkenning bleek dat een overval op die woning lastiger was dan gedacht. De Bonairiaan heeft daarom, zo overwoog het gerecht, besloten de overval uit te stellen om deze beter te kunnen voorbereiden.

Organisator zwaarder gestraft dan schutter
Het gerecht overwoog in de zaken van alle verdachten dat de ernst van de bewezen verklaarde feiten vragen om hoge straffen. De hoogste eis van de officier van justitie, een gevangenisstraf van 25 jaar voor de schutter, werd niet gevolgd. De vergelijking die met een Sint Maartense zaak was gemaakt (in die zaak ging het onder andere om een na een overval in Front Street neergeschoten agent), ging volgens het gerecht niet helemaal op. De schutter in die zaak had geen openheid van zaken gegeven, zijn spijtbetuiging was niet oprecht en er was een hoge kans op recidive. De schutter in deze zaak, nog maar 21 jaar oud, maakte een totaal andere indruk. Zo liet hij in een heimelijk opgenomen gesprek met een medeverdachte weten dat hij zich dood van binnen voelt en dat hij het respect dat hij in de gevangenis voor het doden van iemand krijgt, niet wil. Hij is niet eerder veroordeeld en volgens de psycholoog die hem heeft onderzocht, zijn er ook weinig risicofactoren die een kans op herhaling vergroten. Het gerecht heeft hem een gevangenisstraf van 19 jaar opgelegd.

In de ogen van het gerecht was de grootste rol die van de Bonairiaan. Hij heeft gebruik gemaakt van de verhoogde kans dat de Venezolanen, gezien de situatie in hun land, gevoelig zouden zijn voor foute financiële prikkels. Hij heeft hen het vuile werk laten opknappen, om zelf uit beeld te blijven. De Bonairiaan heeft, aldus het gerecht, zich in allerlei bochten gewrongen om de waarheid over zijn rol bij de gebeurtenissen te verhullen, blijkbaar in de hoop dat hij zijn strafrechtelijke verantwoordelijkheid kon ontlopen. Het gerecht oordeelde dat hij de zwaarste straf moet krijgen en legde hem de door de officier van justitie geëiste gevangenisstraf van 20 jaar op.

Het gerecht volgde ook de eis van de officier van justitie in de zaak van de Venezolaanse verdachte met wie de Bonairiaan alles heeft geregeld. Hij bleek weinig aanmoediging nodig te hebben om een belangrijke rol te vervullen. Aan hem werd 18 jaar gevangenisstraf opgelegd. De verdachte die bij de overval zijn wapen in het bijzijn van een kind heeft gericht op een van de bewoners en dat vervolgens doorlaadde, kreeg eveneens de geëiste gevangenisstraf: 16 jaar. De andere drie Venezolanen kregen respectievelijk 12, 13 en 14 jaar gevangenisstraf. De laagste straf was voor de overvaller die door de bewoners als vriendelijk werd omschreven, omdat hij het aanwezige kind probeerde gerust te stellen.

Schadevergoeding
De verdachten moeten daarnaast schadevergoeding betalen. De gevorderde bedragen, die niet zijn betwist, werden stuk voor stuk toegewezen. In totaal gaat het om ruim 15.000 dollar.