De FIOD en Politie horen deze week in Nederland medewerkers van een betaalinstelling met meerdere vestigingen in Nederland vanwege het vermoedelijk niet-melden van duizenden ongebruikelijke transacties en het niet doen van cliëntenonderzoek in bijna 20 dossiers.

Ook een notaris uit de Duin- en Bollenstreek, medewerkers van een groot trustkantoor uit de omgeving van Amsterdam, een botenhandelaar uit de omgeving van Rotterdam en een vennoot van een accountantskantoor uit het Salland worden gehoord voor het niet-melden, of te laat melden van tientallen ongebruikelijke transacties, dan wel het niet doen van cliëntenonderzoek.

Bij het trustkantoor betreft het een complexe geldtransactie tussen partijen uit hoog-risicolanden. De notaris heeft vermoedelijk 45 vennootschappen verplaatst en opgericht zonder cliëntenonderzoek. Ook heeft hij deze transacties niet gemeld.
De onderzoeken naar de betaalinstelling en het trustkantoor zijn gestart naar aanleiding van aangiften door DNB.

Alle verhoren maken deel uit van het ‘niet-melders project’. Dit is een gezamenlijk project van het Anti Money Laundering Centre (AMLC) van de FIOD, de landelijke eenheid van de nationale politie, de Financial Intelligence Unit Nederland (FIU-NL), het Bureau Financieel Toezicht (BFT), Belastingdienst Holland Midden/Bureau Toezicht Wwft, De Nederlandsche Bank (DNB) en het Openbaar Ministerie (OM). Het project heeft als doel de naleving van de regels van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (WWFT) te verbeteren.

Ieder half jaar wordt in het kader van het project Niet-Melders een aantal zaken opgepakt. De aanpak in combinatie met voorlichting heeft inmiddels ook geleid tot significant meer en betere meldingen van ongebruikelijke transacties bij de FIU. In de jaarcijfers van de FIU is te lezen dat bijvoorbeeld het aantal meldingen vanuit de Trustsector nu al is gestegen van 38 in 2012 tot 201 in 2014 en we schatten in dat dit cijfer ten gevolge van voortgaande acties, voorlichting en toezicht mogelijk nog verder zal stijgen.

Dit jaar is het project uitgebreid naar de BES-eilanden. Ook daar zijn vorige maand verdachten gehoord voor het niet-melden van ongebruikelijke transacties.

De aanpak van witwassen heeft prioriteit bij de overheid, omdat het van groot belang is voor de effectieve bestrijding van allerlei vormen van ernstige criminaliteit. Het versluieren van de criminele herkomst van opbrengsten van misdrijven stelt daders van deze misdrijven in staat om buiten het bereik van de opsporingsinstanties te blijven en ongestoord van het vergaarde vermogen te genieten.

Om het witwassen van geld of terrorismefinanciering moeilijker te maken, moeten banken, andere financiële instellingen, notarissen, accountants en belastingadviseurs ongebruikelijke transacties melden bij de FIU (link naar website FIU). Deze zogenoemde poortwachters zijn onmisbaar in de aanpak van witwassen en daarom is het van belang dat zij hun verplichtingen in het kader van de WWFT nakomen.

De FIU beoordeelt vervolgens of de ongebruikelijke transactie verdacht is. Indien de transactie als ‘verdacht’ wordt aangemerkt dan kan die onderzocht worden door een opsporingsinstantie of een veiligheidsdienst. Indien instellingen verzuimen ongebruikelijke transacties te melden of wanneer zij dit opzettelijk te laat doen, dan werkt dit ondermijnend en concurrentievervalsend. Doelstelling van de witwasbestrijding is de bescherming van de financieel-economische markt.

Op 17 juni is er in Nederland weer een themazitting over het niet-melden van ongebruikelijke transacties in de rechtbank Den Haag. Er zullen deze keer twee strafzaken worden behandeld.