KRALENDIJK – Onder de weidse Caribische hemel zijn Casper Douma en Cora Knopper namens de stichting Blue Defenders NGO op missie om één van de mysteries van de zee rondom Bonaire te ontrafelen. In hun laatste expeditie, gericht op het bestuderen van het gedrag van dolfijnen en walvissen, hebben zij nu al indrukwekkende ontdekkingen kunnen doen. 

Casper Douma, een gepassioneerde natuurfotograaf, legt uit: “Het was ongelooflijk om te zien hoe actief de zee boven Bonaire is. We hebben in onze laatste expeditie onder andere potvissen en dolfijnen met kalfjes gespot, wat suggereert dat dit gebied een kraamkamerfunctie kan hebben.” Cora Knopper voegt toe: “Ons doel is om met deze data de beschermingsmaatregelen voor het Yarari Marine Mammal Sanctuary te verbeteren. Dit gebied moet een veilige haven zijn voor zeezoogdieren.” Douma en Knopper zijn twee expeditieleden en oprichters van de stichting Blue Defenders NGO. Met deze stichting proberen zij meer inzicht van de zeeën rondom Bonaire te krijgen. 

Wat is het Yarari Marine Mammal Sanctuary?
Het Yarari Marine Mammal Sanctuary heeft betrekking op het zeegebied boven Bonaire. Dit ligt in het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden. Ook ligt een deel daarvan in de wateren rondom de eilanden Saba en Sint-Eustatius. Het Yarari-reservaat werd opgericht om de bescherming van zeezoogdieren, zoals dolfijnen, walvissen en zeeschildpadden, te waarborgen. Het is een belangrijk onderdeel van de bredere mariene beschermingsinitiatieven in het Caribisch gebied, die tot doel hebben de biodiversiteit in de regio te behouden en te beschermen tegen bedreigingen zoals overbevissing, vervuiling en scheepvaartverkeer. De naam “Yarari” komt van een Arawak-woord dat “een fijne plek” betekent, wat de doelstelling van het reservaat symboliseert: een veilige, beschermde plek bieden voor mariene soorten.

Laatste expeditie

Tijdens hun vijf dagen durende expeditie hebben Douma, Knopper en een groep vrijwilligers en onderzoekers gebruik gemaakt van geavanceerde technologieën, zoals hydrofoons, om de communicatie van dolfijnen en walvissen in kaart te brengen. Knopper legt uit: “En dat is gelukt. We hebben geluidsopnames van een groep van zeven potvissen gemaakt. De hydrofoons kunnen het unieke klikgeluid, ook wel CODA’s genoemd, van een walvis waarnemen. Met deze geluiden kunnen we op de langere termijn iets zeggen over de groep. We hopen dat de gegevens kunnen bijdragen aan het begrip van migratiepatronen. Dit zou kunnen leiden tot betere bescherming van deze dieren.”

De expeditieleden zijn aan alle kanten van Bonaire onderzoek gedaan. Voor hen blijft de Yarari-sanctuary aan de noordkant het meest interessant. “Potvissen hebben bijvoorbeeld een diepte van 800 meter nodig. Op deze diepte kunnen zij bijvoorbeeld op grote inktvissen jagen. In de Yarari-sanctuary zijn er grote dieptes, waar deze walvisachtigen kunnen zitten,” aldus Douma. 

Meer bescherming is nodig

Zeezoogdieren staan onder druk door vervuiling, geluidsoverlast en klimaatverandering. 

Met de inzichten in aantallen, soorten en bewegingen van megafauna binnen het Yarari gebied en het bredere Caribische gebied kan de stichting in samenspraak met andere onderzoeksorganisaties en overheden beschermingsmaatregelen aanscherpen. “Met de inzichten die we krijgen van het migratiepatroon, kunnen we op de langere termijn ook iets zeggen over welke gedeeltes van het Yarari-gebied we beter moeten beschermen tegen zeevaart. Er zou bijvoorbeeld een ‘blue corridor’ gesitueerd kunnen worden waar vrachtschepen langs kunnen varen,” aldus Knopper.

Stichting Blue Defenders NGO

De missie van Blue Defenders NGO heeft voor dit jaar financiële steun gekregen van onder andere het Wereld Natuur Fonds en Stichting Dierenlot. Ook is Stinapa betrokken bij het project. Bonaire Yacht Charters heeft een boot ter beschikking gesteld. “Dit zorgde ervoor dat we voor dit jaar over de juiste materialen beschikten én de eerste twee expedities kunnen uitvoeren. Voor aankomend jaar moeten we opnieuw op zoek naar fondsen. We zijn dankbaar voor de steun die we krijgen. Het helpt ons om deze belangrijke onderzoeken voort te zetten,” zegt Douma.

In hun zoektocht naar meer kennis over de maritieme omgeving van Bonaire, roepen Douma en Knopper ook de hulp in van de lokale bevolking. “We vragen mensen om waarnemingen van walvissen, dolfijnen, manta’s en zelfs ook haaien te melden via onze website. Want ook over de haaienpopulatie, zouden wij graag meer te weten over willen komen,” zegt Knopper. “Dit kan waardevolle informatie opleveren die ons helpt bij het beschermen van deze dieren.”