Ik weet het. Alléén het stellen van de vraag al, zal mij door velen niet in dank worden afgenomen. Maar toch. De vraag wordt ingegeven door het harde gegeven dat het bij 8 van de 9 positieve Covid-tests in de afgelopen 48 uur, blijkt te gaan om bezoekers van het eiland.  

Hoewel de statistieken, onder het mom van vertrouwelijkheid en ‘privacy’ verder niet bekend worden gemaakt, kun je er rustig gif op in nemen dat het bij merendeel – zo niet alle positieve tests- gaat om reizigers uit Nederland.

Nu Nederland is afgevoerd van de lijst van ‘zeer hoog risico’ landen, komt daarmee ook de eis te vervallen tot het ondergaan van een test op de vijfde dag van het bezoek: De zogenaamde Exit test. Interessant is nu wáár en wanneer het grootste deel van de positieve gevallen wordt geconstateerd? Is dat bij aankomst en de afname van de zogenaamde antigeen test? Bij de Exit test op dag vijf? Of op een willekeurig moment daarna?

Als het gaat om de test op dag vijf, dan blijkt deze wel bijzonder effectief. Zonder dat extra filter hadden nu bijvoorbeeld 8 bezoekers op ons eiland vrij rondgelopen, wellicht zonder te weten of te beseffen dat zij ‘positief’ waren en anderen konden besmetten. Heel belangrijk als het gaat om asymptomatische gevallen waarvan we weten dat deze zich voordoen.

Op zich valt de overheid van Bonaire niks te verwijten. Die houdt zich keurig aan vooraf vastgelegde criteria. Alléén bij zeer hoog risicolanden moet de test op dag 5 worden afgelegd. Nederland is per 5 augustus van die lijst afgevoerd en dus komt de extra testplicht te vervallen. Is daarmee het risico dat mensen dan toch positief zijn, een aantal dagen na aankomst, ook opeens minder? Natuurlijk niet. De beslissing om het een land aan te merken als ‘zeer hoog risico’ of niet, is redelijk arbitrair en zegt niks over individuele gevallen, gedragingen of patronen.

Bij het bepalen wat hoog risico is of niet, valt mij sowieso een zekere hypocrisie op. Zo prijken landen van Latijns-Amerika constant boven aan de landen van ‘zeer hoog risico’. Afgaande op de prevalentie van het virus daar, terecht. Echter: Per dag komen er op Bonaire zo’n 10 mensen aan uit Latijns-Amerika. Stel dat maar liefst 5% daarvan consequent positief test. Dan gaat het om 1 geval per 2 dagen en dus hooguit 6 à 7 gevallen per week. Uit Nederland komen elke dag zeker zo’n 200 toeristen aan. Stel dat er sprake is van een vele malen lagere prevalentie, bijvoorbeeld 1%. Dan nóg gaat het om 2 gevallen per dag of 14 per week. Op zo’n manier bekeken is er sprake van een dubbel zo groot risico dat iemand uit Nederland het virus met zich meebrengt naar Bonaire, dan iemand uit Latijns-Amerika. Gewoon een kwestie van grote getallen en kansrekening. Ik hóór u al denken: Het toerisme uit Nederland -en de VS, ‘for that matter’ is in macro-economisch opzicht tientallen keren belangrijker dan het handjevol reizigers uit de Zuid-Amerikaanse buurlanden. En dat is ook zo.

Toch zou naar mijn idee niet alleen de ‘ranking’ van een land als laag-, hoog- of zeer hoog risico mee moeten tellen, maar óók de hoeveelheid toeristen die uit een bepaald land naar ons eiland komt. En zouden niet slechts ambtelijke beslissingen leidend moeten zijn, maar de daadwerkelijke achterliggende statistieken.

Hoeveel bezoekers worden elke week positief getest, en waar komen ze vandaan? Maar ook andere criteria kunnen een rol spelen. Bijvoorbeeld: bij wat voor leeftijdscategorieën worden de positieve tests vooral vastgesteld? En in welke bijna geheel niet? Gaat het om bezoekers die al compleet gevaccineerd zijn, of juist om on- of deels gevaccineerden? Als dat soort zaken bekend is, kunnen beleidslijnen scherper en met name gerichter worden uitgezet.