Advies Publieke Gezondheid Bonaire in relatie tot de Sargassum invasie
Kralendijk – Sargassum is in het algemeen onschuldig, het is een alg, zeewier, een natuurlijk product. De alg zelf is niet giftig. Het zeewier verzamelt tijdens de reis door de oceaan allerlei epiphyten. Epiphyten zijn kleine plantjes en diertjes die aan de bladeren van de algen blijven hangen en daar verder groeien. Verschillende van die plantjes en diertjes kunnen steken of jeuk veroorzaken als je in contact komt met het wier.
De grootste klacht is meestal de onplezierige geur die ontstaat als grote stapels zeewier liggen te rotten op de kust. Kleine hopen kunnen drogen en veroorzaken géén overlast. Bij grote stapels is dat drogen minder gemakkelijk. De stank en de vliegen die op het wier afkomen, evenals op de dode vissen en zeedieren kunnen erg hinderlijk zijn. Rottend zeewier produceert waterstofsulfide H2S gas, dat giftig is en stinkt. Het is schadelijk voor vissen en zeedieren. Bovendien zijn de lange bruine hopen wier langs de kust niet prettig om te zien.
Voor de mens is het schadelijk om in afgesloten ruimte hoge concentraties van dit gas in te ademen. In de buitenlucht worden gassen door de wind verdund waardoor schadelijke concentraties zeer onwaarschijnlijk zijn. De stof kan echter wel al bij zeer kleine concentraties geroken worden.
Gezondheidseffecten
– van het gas: Het gas is al bij zeer lage concentraties te ruiken, waarbij een rotte eierenlucht kan worden waargenomen. Nabij grote hopen zeewier en bij het bewerken van grote hoeveelheden zeewier kunnen soms concentraties voorkomen die geringe gezondheidseffecten kunnen opleveren. Bij inhalatie van gas kunnen klachten als irritatie van de slijmvliezen, van de ogen en luchtwegen optreden. Een enkele keer kan irritatie in de vorm van blaren of rode plekken op de huid ontstaan. Deze klachten verdwijnen meestal snel na beëindiging van het contact met het zeewier.
– van de stank: Gezondheidseffecten als hoofdpijn en misselijkheid kunnen worden veroorzaakt door de stank.
– bij gevoelige doelgroepen: Mensen met allergische luchtwegklachten en mensen met een verminderd immuunsysteem zoals kleine kinderen, zwangeren en chronisch zieken zijn gevoeliger voor deze gezondheidseffecten. Het wordt hen daarom afgeraden om mee te doen aan de opruimwerkzaamheden.
Wat betekent dit?
1. Voor de vrijwilligers:
Mensen met allergische luchtwegklachten, en mensen met een verminderd immuunsysteem (kleine kinderen, zwangeren of chronisch zieken) doen er verstandig aan niet te helpen bij de opruimwerkzaamheden en contact met grote hoeveelheden zeewier te vermijden.
Vrijwilligers die helpen bij de opruimwerkzaamheden en last krijgen van klachten als irritatie van huid, ogen, slijmvliezen of luchtwegen wordt aanbevolen de werkzaamheden te stoppen en de locatie te verlaten. Bij irritatie van de huid of ogen helpt het om de plek gedurende 15 minuten met water te spoelen. Bij aanhoudende klachten (>30 minuten) de huisarts raadplegen.
Gebruik handschoenen bij het aanraken van het zeewier.
Bij het werken in de zon is het aan te raden huid en hoofd te beschermen tegen de zon en regelmatig water te drinken.
2. Voor de bevolking:
Het belangrijkste risico voor de bevolking is de stank. Grote bergen zeewier produceren rottingsgas dat in wolken door de wind wordt meegevoerd. Die bergen wier liggen langs de kust en op de landfill. Mensen kunnen tot in de verre omgeving hinder ondervinden van die stank, afhankelijk van de windrichting en sterkte. Deze geur is onaangenaam en kan hoofdpijn en misselijkheid veroorzaken. Zoek dan indien mogelijk frisse lucht op. De klachten verdwijnen als de stank weer afneemt en in frisse lucht.