Tja daar sta je dan toch op je eigen afscheidsreceptie die je eerlijk gezegd nog niet gepland had. Ik zal er vanmiddag niet veel meer over zeggen dan dat ook ik zeer onaangenaam verrast was toen ik op 23 augustus ineens van de secretaris generaal te horen kreeg dat ik mijn koffers mocht gaan pakken.

Achter de ware motieven van die demissionaire minister die er over ging, ben ik niet gekomen.

Wat ik ook niet kon bevroeden toen ik op 17 december 1963, ja u hoort het goed, 1963 met mijn moeder en broers als ukkepuk weer terug vloog vanaf het warme Curacao naar het ijskoude Nederland, volgens mij was het één van de strengste winters was dat ik ruim 50 jaar later weer zou terugkeren naar wat ik toch wel mijn roots mag noemen.

Opgegroeid in Nederland, als kroeskoppie in een toen nog overwegend blank Nederland, mijn scholing in Nederland genoten en uiteindelijk politiek actief geworden en als bestuurder gekneed in het Nederlands staatsbestel.

En voor de critici onder ons vertel ik het nog een keer: ik heb gewoon zelf gesolliciteerd, bij een door de Tweede Kamer zelf bedwongen externe sollicitatiecommissie waar slechts 1 PvdA-er inzat en andere zeer verstandige mensen. Ik hoop dat ook u er inmiddels achter bent dat ik helemaal maar dan ook helemaal geen voordeel heb mogen ervaren van mijn politieke herkomst, ondanks de samenstelling van het vorige kabinet.

Op 1 september 2014 trad ik aan als Rijksvertegenwoordiger. Een nauwelijks bekende functie in ons staatsbestel, op de eilanden en in Nederland zelf. Al veel over gezegd en geschreven, een functie die uniek is – er is er maar één van – en een functie nog volop in ontwikkeling. Dat er nog wat aan de bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de Rijksvertegenwoordiger gesleuteld mag worden, is mij in de afgelopen drie jaar ook duidelijk geworden. Den Haag zal een duidelijke keuze moeten maken en er zijn er maar twee wat mij betreft: of je schaft de functie af – waar ik zeker geen voorstander van ben – of je geeft deze belangrijke functie meer body, bevoegdheden en instrumenten in handen om er echt wat van te maken.

Ik zal daar in mijn eindrapportage meer over schrijven.

Ook over de functie, de bevoegdheden, de macht, de verantwoordelijkheden van de Rv heb ik de wildste verhalen voorbij zien komen. Ondanks de belangrijke toezichthoudende verantwoordelijkheid van de Rv op lokaal ordelijk en goed bestuur, integriteit, behoorlijk bestuur staan de Rv maar weinig concrete middelen ter beschikking om echt sturend in te mogen grijpen als het nodig blijkt te zijn. En de voorbeelden dat het soms nodig kan zijn, hebben we allemaal voorbij zien komen.

Ik vind dit niet een passend moment om daar uitvoerig op in te gaan maar u hebt mij hopelijk leren kennen als een bestuurder die niet bang is om op te treden, in te grijpen als dat nodig is maar dan moeten de spelregels en de instrumenten beschikbaar zijn.

Je kunt een scheidsrechter voor een voetbalwedstrijd niet het voetbalveld opsturen zonder een fluitje, gele en rode kaarten en een aantal grensscheidsrechters en dan vragen er voor te zorgen dat de wedstrijd netjes wordt gespeeld.

Mijn Curaçaose roots hebben me ook geholpen toen in in de jaren 2001 en verder als programmamanager Antillianenbeleid bij de gemeente Dordrecht ging werken. In die tijd werd er gesproken over de zg 20 Antillengemeenten met een relatief grote gemeenschap van mensen met Antilliaanse roots.

Het grappige is dat ik dus jaren later enkelen van u hier weer op Bonaire tegen kwam. Ik heb onder de bezielende leiding van de toenmalige burgemeester Bandell -helaas is hij overleden – geleerd hoe je met respect voor elkaar de integratie van verschillende groepen mensen ter hand kon nemen. Dordrecht heeft in die periode een hele goede naam opgebouwd als het ging om het zg “ Antillenbeleid”. Ons geheim was vrij simpel: praat met de mensen, maak ze mede verantwoordelijk voor hun eigen kinderen, woonomgeving en toekomst. Betrokkenheid en draagvlak stonden hierbij voorop.

Max Suart, nu uitgeleend door diezelfde gemeente Dordrecht moet dit herkennen en ik herken in zijn werkwijze weer onze toenmalige succesformule. Ik hoop dat die hier ook werkt Max.

Met de achtergrond van mijn roots op Curacao, mijn genoten opleiding, mijn 20 jaar werken als ambtenaar, mijn activiteiten als vrijwilliger oa in het Antilliaans netwerk, mijn jaren als gemeenteraadslid en mijn werk als wethouder kon ik dus met een gerust hart solliciteren naar de functie van Rijksvertegenwoordiger.

U kent de uitkomst van die procedure, ik mocht in de mooie functie van Rv aantreden.

Het bracht ook wel wat teweeg want in twee maanden tijd moest ik beslissen en regelen dat mijn thuisfront er wat van vond. Gelukkig ging dat vrij soepel en zei mijn partner Eric: dit moet je doen, zo’n unieke kans krijg je nooit meer. Dank voor dat vertrouwen Eric en het feit dat je me een aantal jaren moest laten gaan.

Al het andere was vrij snel geregeld zodat ik per september kon aantreden.

En wat kun je dan verwachten? Eerlijk gezegd wist ik het niet. Ik heb me de hele zomer in 2014 ingelezen op alles wat ik maar kon vinden over de functie, de drie eilanden, het proces van 10-10-10, politieke achtergronden, en verhalen van de eilanden.

En dan kom je aan op Bonaire. Een nieuw team wat je staat optie wachten, want het hele vorige team was zo’n beetje weg gebonjourd.

Ik heb mijn directe mensen afgelopen week allemaal persoonlijk bedankt voor hun inzet, de goede ondersteuning die ik heb mogen ervaren in mijn werk als Rv.

Het was even wennen aan alle wensen van deze Rv die het liefst alles tot in de laatste puntjes netjes georganiseerd ziet, maar volgens mij hebben we dat samen wel bereikt. Ontzettend bedankt voor jullie steun.

U hebt in mijn Voortgangsrapportages iets kunnen teruglezen van de zaken die ik in Den Haag tegen kwam. Niet altijd even makkelijk. Veel ministeries met allemaal een eigen opvatting, te weinig onderlinge afstemming met het voelbare resultaat hier op de eilanden. De Rijksvertegenwoordiger is de bestuurlijke voorpost van het kabinet maar is daardoor in zijn handelen ook beperkt tot het kabinetsbeleid. En daarbij dus zeer afhankelijk van de bewindspersoon die Koninkrijksrelaties beheert. Het is zoals het is.

Voor de directie Koninkrijksrelaties van het ministerie van BZK ligt een grote opgave maar tegelijk een fantastische uitdaging om er, onder dit nieuwe kabinet nu eens echt iets van te maken samen met de eilanden. Coördinatie in Den Haag is hier echt voor nodig. Ik ben er van overtuigd dat het kan. Ik waardeer het zeer dat de plv directeur de moeite heeft genomen om bij mijn afscheid aanwezig te zijn. Dank Dirk-Jan en mag ik via jou mijn dank meegeven voor de samenwerking met alle goedwillende Haagse ambtenaren die CN in hun pakket hebben en er echt wat van willen maken. (evt Willem ook noemen)

Het gaat bestuurlijk gezien op de eilanden nog steeds niet goed genoeg, ik kan het helaas niet anders zeggen. De goede uitzonderingen vanzelfsprekend daargelaten. Het Lokaal bestuur heeft een grote verantwoordelijkheid naar de eigen bevolking, dient te staan voor het algemeen belang van het eiland en zijn bewoners en de ontwikkelingen richting de toekomst. Belangrijk aandachtspunt is wat mij betreft de zorg en aandacht voor de kwetsbare groepen zoals jongeren en onze ouderen. Op locale bestuurders en raadsleden rust de zware verantwoordelijkheid om goed bestuur te waarborgen, continuïteit te verzekeren en transparante besluitvorming voor te staan. De bevolking zal u daar uiteindelijk zeker voor waarderen.

En dat brengt mij tot het belangrijkste van vanmiddag. En dat is dankzeggen aan u de inwoners van Saba, St. Eustatius en Bonaire.

Ik heb me in al die jaren, op welk eiland ik ook kwam, steeds welkom gevoeld. U hebt mij met al uw warmte ontvangen, begeleid, te woord gestaan, ondersteund, de mooiste plekjes op uw eiland laten zien, uw zorgen kenbaar gemaakt, uw vragen gesteld, uw boosheid getoond, maar eigenlijk altijd gezorgd voor een meer dan hartelijk welkom.

Ik kan u onmogelijk allemaal persoonlijk bedanken maar ik hoop dat u zich realiseert dat mijn hart warmer is geworden door uw vriendelijkheid.

Bij de Sabanen denk ik aan de trotse mensen op die rots die er voor elkaar staan, de handen uit de mouwen steken als het natuur geweld het eiland heeft geteisterd en er zo snel mogelijk samen voor zorgen dat het eiland weer kan functioneren. Dat oogst niet alleen in the Caribean ontzag!

Bij de Statianen ontmoet ik eerst enige stugheid die snel verdwijnt als je je werkelijk openstelt voor hun noden en behoeften. Om vervolgens met open armen te worden ontvangen en aan de borst gedrukt.

En dan Bonaire, het eiland waar ik verplicht volgens de wet moest gaan wonen. Dushi Boneiru, hier heb ik teruggevonden wat ik heel ver weg had gestopt. Wat ben ik u dankbaar voor al het goede wat me hier is overkomen. Uw vriendelijkheid gaat ver. Veel mooie en warme ontmoetingen met u, zijn opgeslagen en zullen met alle foto’s die ik heb van alle ontmoetingen, steeds weer mooie herinneringen oproepen.

Ik beloof u, ik kom terug. Dankuwel.