Den Haag – Op Bonaire valt er ten aanzien van de klachtenafhandeling door de overheid en overheidsdiensten nog veel te verbeteren. Dat stelt Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen in gesprek met Bonaire.Nu.

Volgende week is een team onderzoekers van de Ombudsmanorganisatie op Bonaire om spreekuren te houden waar burgers met hun klachten terecht kunnen als zij vinden niet correct te zijn behandeld door de eilandelijke en/of rijksoverheid en daartoe behorende diensten.

,,Wij verwachten dat veel burgers gebruik zullen maken van de spreekuren. Men weet ons, zo is vorige keren gebleken, goed te vinden. Wij hebben laten zien mensen te kunnen helpen. We hebben kort geleden naar aanleiding van signalen van burgers een rapport over het functioneren van het Zorgverzekeringskantoor uitgebracht. Wij hebben gehoord dat mensen er blij mee zijn. Sommigen hebben aangekondigd naar een spreekuur te komen omdat ze er nog wat over kwijt willen. Dat vind ik mooi.”

ONTEVREDEN

Van Zutphen is minder goed te spreken over het eilandbestuur. ,,Wij hebben een paar rapporten geschreven, maar we hebben nog steeds geen antwoord gekregen. Eind vorig jaar heb ik nog een brief geschreven dat er echt een antwoord moet komen, maar ook daar is niet op gereageerd. Het begint nu wel een serieuze zaak te worden. Ik vind dat er wordt verzaakt. De Ombudsman wordt, laat ik het maar zo zeggen, een beetje verkeerd behandeld. Ik ben tot nu toe heel vriendelijk geweest en dat wil ik nog wel even blijven, maar aan mijn vriendelijkheid komt een keer een einde.”

Van Zutphen maakt een nadrukkelijk onderscheid tussen de verantwoordelijke bestuurders en de uitvoeringsorganisatie. ,,Het team dat volgende week op Bonaire is houdt niet alleen spreekuren, maar ze gaan ook praten met de klachtenfunctionarissen van het eilandgebied. Tien tot vijftien mensen komen enthousiast meedoen aan een workshop die we organiseren. Mijn conclusie is dat de ambtenaren dolgraag willen dat klachten beter worden afgehandeld, maar dat er bovenin de organisatie iets aan de hand is waar ik nog geen vinger achter heb kunnen krijgen. Dat moet veranderen. De ambtenaren moeten het werk doen en dat willen ze graag, maar ze moeten daarvoor wel de ruimte van de bazen krijgen.”

MENTALITEIT

De Ombudsman gaat de kwestie zeker aankaarten als hij later dit jaar zelf op werkbezoek komt. ,,Daarop hoeft het niet te wachten. De gezaghebber is met enige regelmaat in Nederland. Onze verhouding is prima. We kunnen de dingen duidelijk tegen elkaar zeggen en hij weet precies hoe ik er over denk. Er moet echt iets veranderen. Het is een kwestie van mentaliteit bij de mensen die het voor het zeggen hebben, het Bestuurscollege en de leidinggevenden van het ambtelijk apparaat. Want nogmaals: in de organisatie zelf zitten hartstikke goede mensen die leergierig zijn en graag het goede doen voor burgers. De top kan daar een voorbeeld aan nemen.”

Het is nog steeds zo dat de inwoners van Bonaire relatief vaker een klacht indienen bij de Ombudsman dan in Europees Nederland gebeurt. Dat laat zich ten dele verklaren door het verschil in werkwijze. ,,In Europees Nederland moet een klacht eerst worden ingediend bij de instantie waar de klacht betrekking op heeft en kan men pas daarna – als de klacht niet naar tevredenheid is afgehandeld – naar de Ombudsman. Inwoners van Caribisch Nederland kunnen meteen naar ons komen. Een andere verklaring kan zijn dat wij van buiten komen en geen banden op de eilanden hebben. Mensen hoeven niet bang te zijn dat wij wat zij ons vertellen met anderen delen. Er bestaat veel vertrouwen in onze onafhankelijkheid, is mijn idee. Uit de tijd dat ik zelf op de eilanden heb gewoond weet ik dat mensen er soms moeite mee hebben te zeggen wat ze vinden omdat je elkaar weer tegenkomt, afhankelijk zijn of het gewoon niet netjes vinden en daardoor met hun probleem blijven rondlopen. Nu wij er zijn kunnen ze hun ongenoegen vertrouwelijk kwijt.”

DWINGENDER

Het in ontvangst nemen van klachten is niet het doel van de Nationale Ombudsman. ,,Het gaat er natuurlijk om dat wij er voor zorgen dat er een oplossing komt voor een probleem. Daar hebben wij de medewerking van de lokale autoriteiten voor nodig. Om die te krijgen moet ik kennelijk een wat dwingender toon aanslaan dan ik de afgelopen tijd heb gedaan. Het gaat pas de goede kant op als de autoriteiten de rapporten en aanbevelingen van de Ombudsman ter harte nemen en deze ook uitvoeren.”

Spreekuren

Het team van de Nationale Ombudsman houdt volgende week op vier locaties spreekuur:

Maandag 26 maart van 17.00 – 19.00 uur – Jeugdhuis Jong Bonaire

Dinsdag 27 maart van 09.30 – 12.00 uur  – Plasa Franchisco Chiku Goeloe

Woensdag 28 maart van 11.00 – 13.00 uur – Centro pastoral Rincon

Donderdag 29 maart van 09.30 – 12.00 uur – Plasa Franchisco Chiku Goeloe