In het meerjarenprogramma hebben de eilanden Bonaire en Saba afspraken vastgelegd met de Nederlandse regering over onder meer armoedebestrijding, kinderrechten en economische ontwikkeling. Minister Plasterk van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) is dat samen met de delegaties van de eilanden overeengekomen tijdens de Caribisch Nederland week  die deze week plaats vindt.

Individuele aandacht

De Caribisch Nederland week laat dit jaar goed zien dat er meer individuele aandacht per eiland nodig is. In het meerjarenprogramma is daar rekening mee gehouden. Dat betekent ook dat Sint Eustatius het programma niet kan ondertekenen. Het eiland neemt eveneens deel aan de Caribisch Nederland week, maar is onder toezicht geplaatst van het Rijk vanwege de omvangrijke tekorten op de begroting. Wanneer een verbetertraject is ingezet wordt het meerjarenprogramma opnieuw besproken met Sint Eustatius.

Focus op sociaal domein, economie en infrastructuur

Na de investeringen van de Nederlandse regering in de afgelopen jaren op het terrein van zorg, onderwijs, bestuur en infrastructuur is het nu tijd voor een intensivering van het beleid op armoedebestrijding, kinderrechten en economische ontwikkeling. In het meerjarenprogramma wordt daar een eerste invulling aan gegeven. Belangrijke onderdelen daarbij zijn bijvoorbeeld:

• BZK stelt in 2015 en 2016 jaarlijks de volgende middelen beschikbaar voor economische ontwikkeling: 495.000 dollar voor Bonaire en 180.000 dollar voor Saba.

• Het ministerie van Economische Zaken jaagt ondernemerschap aan door 100.000 euro te beschikking te stellen voor de Kamers van Koophandel en Nijverheid.

• Voor sociaal economische problematiek stelt BZK in 2015 en 2016 jaarlijks de volgende middelen beschikbaar: 1.650.000 dollar voor Bonaire en 600.000 dollar voor Saba. Daarnaast wordt geïnvesteerd in kinderopvang en sport.

• Voor versterking van het bestuur van de eilanden stelt BZK 1,6 miljoen dollar op jaarbasis beschikbaar.

• Vanaf 1 januari 2016 wordt kinderbijslag ingevoerd in Caribisch Nederland (onder voorbehoud van parlementaire instemming). Hiervoor is 900.000 dollar gereserveerd.

• Er wordt onderzocht hoe het sociale zekerheidsstelsel kan worden verbeterd.

• De staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) beraadt zich op een verhoging van het minimumloon, en daarmee ook de uitkeringen, per 1 januari 2016. Dit gebeurd op basis van cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Die geven aanleiding om het minimumloon op Saba met 6,5 procent te verhogen en op Sint Eustatius met 4 procent. Voor Bonaire leidt de inkomensstatistiek niet tot een verhoging. Wel wordt het minimumloon jaarlijks geïndexeerd.

• De staatssecretaris van SZW beraadt zich ook op een aanvullend pakket voor alle eilanden van 300.000 euro structureel. Dat kan bijvoorbeeld, na overleg met de eilanden, gebruikt worden voor de kinderbijslag, de Algemene ouderdomsverzekering en/of de bijzondere onderstand.

• SZW trekt de inkomensgrens voor de bijzondere onderstand op naar het niveau van het minimumloon waardoor meer mensen er gebruik van kunnen maken.

• Om het verbeteren van kinderrechten in Caribisch Nederland een impuls te geven wordt 3,3 miljoen dollar beschikbaar gesteld.

• Het ministerie van Infrastructuur en Milieu (I&M) investeert in infrastructurele projecten. Voor Bonaire gaat het om de wijkenaanpak en de haven en voor Saba om wegen en havens. In totaal is 21 miljoen euro begroot.

• I&M investeert daarnaast nog ruim 20 miljoen euro in luchthavens voor 2015 en 2016.

Onderhoud BES-fonds

Tot slot is overeengekomen dat de resultaten van het onderzoek naar de hoogte van de vrije uitkering van het BES-fonds betrokken worden bij de uitkomsten van de evaluatiecommissie-Spies. Definitieve besluitvorming daarover vindt dan plaats in het voorjaar van 2016. In afwachting daarvan wordt de vrije uitkering over 2015 geïndexeerd voor inflatie: een structurele verhoging van 800.000 dollar in totaal.