Net als in het Europese deel van Nederland zijn er ook in de Caribische delen van het Koninkrijk grote zorgen over de effecten van het coronavirus. Op Aruba, Curaçao, Sint-Maarten, Bonaire, Sint-Eustatius en Saba geldt een nieuwe werkelijkheid van tot stilstand gekomen bedrijvigheid. Voor de Caribische delen van het Koninkrijk geldt bovendien, dat het nagenoeg stilleggen van vliegverkeer en cruisetoerisme, grote economische gevolgen zal hebben. De gevolgen voor kleinschalige samenlevingen, die zwaar leunen op toerisme, zijn enorm. 

Bonaire, Saba en Sint-Eustatius maken integraal onderdeel uit van Nederland, daarvoor bestaat een directe verantwoordelijkheid. Het kabinet heeft vandaag daarom besloten om voor werknemers en bedrijven op Bonaire, Sint-Eustatius en Saba, vanwege het coronavirus, uitzonderlijke economische maatregelen te nemen. De brief over het noodpakket voor werknemers in Caribisch Nederland is vergelijkbaar met de brief die het kabinet op 17 maart jongstleden aan de Kamer heeft gestuurd ten aanzien van Europees Nederland. De opzet van de brief is hetzelfde en ook de maatregelen zijn – met aanpassingen aan de specifieke situatie van Caribisch Nederland – vergelijkbaar.

Het pakket is vandaag namens de ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Economische Zaken en Klimaat, Financiën en de staatssecretarissen van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Economische Zaken en Klimaat en Financiën naar de Tweede Kamer gestuurd. Minister Raymond Knops laat namens het kabinet weten:

“We voelen ons als kabinet zeer nauw betrokken bij de situatie op de eilanden. De effecten van het coronavirus zijn op Bonaire, Sint-Eustatius en Saba groot. Door de opgelegde beperkingen voor het reisverkeer wordt de toeristische sector, waar de eilanden in hoge mate van afhankelijk zijn, zo goed als ‘lamgelegd’. Dit heeft grote effecten op de winstgevendheid van de bedrijven en de werkgelegenheid. Met dit nieuwe pakket krijgen ook de werknemers en bedrijven in Caribisch Nederland de noodzakelijke extra ondersteuning.” 

Binnen de autonomie van de landen Aruba, Curaçao en Sint-Maarten liggen de verantwoordelijkheden anders dan voor Caribisch Nederland. Ook zij worden geconfronteerd met de effecten van het coronavirus: medisch, sociaal, economisch en financieel. De contacten met en tussen de landen zijn intensief, zodat we elkaar waar nodig kunnen bijstaan. In de zeer uitzonderlijke omstandigheden van dit moment, wordt gekeken of op basis van de mogelijkheden die het Statuut voor het Koninkrijk biedt en de uitzonderingsbepalingen in de wet- en regelgeving, de landen in staat gesteld kunnen wordende crisis zo goed mogelijk het hoofd te bieden.  

Bijlage: Maatregelen voor Caribisch Nederland (Sint Eustatius, Saba en Bonaire) => alleen voor Caribisch Nederland 

1. Loon- en inkomstenderving
Een ondernemer die met omzetverlies heeft te maken (minimaal 20%) en als gevolg daarvan personeel niet meer aan het werk kan houden, kan bij de RCN-unit SZW voor een periode van drie maanden een tegemoetkoming in de loonkosten aanvragen (80% van het gemaximeerde dagloon). Hierbij wordt gekozen voor een regeling die aansluit op de ziekteverzekering BES. 

Werkgevers die gebruik maken van deze noodmaatregel zijn verplicht hun personeel in dienst te houden en hen volledig door te betalen, waarvoor zij dus in aanmerkelijke mate worden gecompenseerd. De noodregeling geldt ook voor werknemers met een nul-urencontract of een tijdelijk contract.

2. Extra ondersteuning zelfstandig ondernemers en andere particulieren
Het kabinet stelt een tijdelijke regeling in om zelfstandig ondernemers, waaronder ZZP’ers, te ondersteunen zodat zij hun bedrijf kunnen voortzetten. Deze noodmaatregel is vergelijkbaar met de hierboven beschreven maatregel voor werknemers. Voor deze groep is een maximale tegemoetkoming van 80% van het WML voorzien. 

Ook werknemers die als gevolg van het coronavirus al hun baan zijn kwijt geraakt kunnen in aanmerking komen voor deze regeling. Tenslotte kan in voorkomende gevallen een beroep worden gedaan op de onderstand, zoals in verband met uit bijzondere omstandigheden voortvloeiende noodzakelijke kosten van het bestaan vanuit de bijzondere onderstand. 

3. Noodloket
De in de brief van 17 maart jl. genoemde tegemoetkoming in de vorm van een gift voor de eerste nood bij ondernemers die getroffen zijn, wordt ook voor ondernemers in Caribisch Nederland nader uitgewerkt.

4. Liquiditeitssteun
De in Europees Nederland aangekondigde maatregelen voor liquiditeitssteun voor ondernemingen worden ook doorgetrokken naar Caribisch Nederland:

• Voor Caribisch Nederland wordt tijdelijk een mogelijkheid voor bijzonder uitstel van betaling geïntroduceerd voor ondernemers die door de coronacrisis in liquiditeitsproblemen zijn gekomen of zullen komen. 
• De tijdelijke faciliteit onder de BMKB wordt opengesteld in Caribisch Nederland. Omdat de BMKB in Caribisch Nederland tot nu toe nog betrekkelijk weinig gebruikt wordt door banken, zal in overleg met de Kamers van Koophandel Bonaire, Sint-Eustatius en Saba extra voorlichting over dit instrument worden gegeven. Overigens staat de BMKB anders dan in Europees Nederland ook open voor agrarische ondernemers, inclusief de visserijsector en aquacultuur.
• De GO-regeling zal op dezelfde wijze als in Europees Nederland verruimd worden. Deze regeling is bedoeld voor grotere ondernemingen, voor leningen boven de $ 1,5 miljoen. Aan de GO-regeling zal ook in overleg met de Kamers van Koophandel extra publiciteit en voorlichting worden gegeven.
• De in de kamerbrief van 17 maart over het noodpakket banen en economie voor Europees Nederland aangekondigde verruiming van Qredits is eveneens geldig in Caribisch Nederland.

5. Overleggen over eilandelijke belastingen
Het kabinet gaat in overleg met de bestuurscolleges van de openbare lichamen over de mogelijkheid om de invordering van eilandelijke belastingen aan ondernemers stop te zetten. Het gaat hierbij in het bijzonder om de toeristenbelasting en de opcenten op de vastgoedbelasting. 

Waar kunnen particulieren en ondernemers terecht?
Financiers, met name banken kunnen aanmeldingen voor de verruimde kredietregelingen (BMKB en GO) bij RVO  doen, de uitvoeringsorganisatie van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Ondernemers melden zich hiervoor bij hun kredietverstrekker. Voor de belastingmaatregelen kunnen ondernemers terecht bij de Belastingdienst Caribisch Nederland. 

Voor de regelingen van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is de RCN-unit SZW de aangewezen instantie. De RCN-unit SZW streeft er naar om zo snel mogelijk meer informatie en de aanvraagformulieren te publiceren op www.rijksdienstcn.com/covid-19.