Niet alle persmomenten zijn even succesvol. Soms ‘loopt’ een persconferentie lekkerder dan anders. Zo ook bij gezaghebber Edison Rijna; de laatste tijd steevast geflankeerd door GGD-arts Marian Luinstra-Passchier.

Vorige week kwamen Rijna en Luinstra-Passchier bijzonder goed beslagen ten ijs. Voor het eerst sinds het uitbreken van de crisis werd het verhaal tijdens de persconferentie ondersteund door visueel beeldmateriaal in de vorm van grafieken. Daarop was onder andere te zien hoeveel mensen op het eiland getest waren en hoeveel er positief waren bevonden. Ook werd een helder beeld gegeven van het aantal clusters op het eiland en -heel belangrijk- harde cijfers waar mensen besmet raakten.

De werksituatie was besmettingshaard nummer 1. Daarna volgde de thuissituatie en informele ontmoetingen op respectievelijk plaats 2 en 3. “De maatregelen die we nu nemen zijn gebaseerd op cijfers” betoogden zowel Rijna als Luinstra-Passchier herhaaldelijk.  Werknemers werden naar aanleiding van die cijfers opgeroepen zoveel mogelijk thuis te werken. Omdat er, volgens diezelfde cijfers, nauwelijks besmettingen plaatsvinden in de Horeca mochten bars, restaurants en winkels weer open, zij het met beperkingen. Ook contactberoepen, zoals de kapper en nagelstyliste waren vanaf dat moment weer toegestaan.

Hoewel sportscholen in het geheel niet voorkwamen in het lijstje met besmettingshaarden, moesten ze tot verrassing van velen echter wél onveranderd potdicht blijven. Op een vraag van de pers waarom dat zo was, wist Luinstra-Passchier te vertellen dat mensen ‘veel heen en weer liepen tussen machines’ en elkaar veelvuldig tegenkwamen, met alle risico’s van dien. Het heeft er niet direct de schijn van heeft dat Luistra-Passchier wéét hoe het er momenteel aan toegaat in een sportschool, zeker na de al opgelegde maatregelen zoals een capaciteitsreductie van 50% en de continue ontsmetting van elke machine of elk voorwerp dat wordt aangeraakt.

Toen in de persconferentie van dinsdag nogmaals werd gevraagd naar ‘besmetting’ als onderbouwing van maatregelen, kwamen opeens ‘andere overwegingen’ om de hoek kijken. “Er zijn ook bepaalde andere overwegingen die meewegen”, zei Luinstra-Passchier. Oh? Dus aantal besmettingen is opeens niet meer het belangrijkste criterium? Rijna deed ook een duit in het zakje. “Casino’s moeten ook dicht blijven”, zo sprak hij vergoelijkend, alsof dat alles verklaarde. Een vanuit gezondheids- noch maatschappelijke overwegingen écht gelukkige vergelijking.

Maar ook bij de vraag van een andere verslaggever waarom mensen uit Curacao -ook bij overlegging van een negatieve PCR test- toch in quarantaine moeten, wist de gezaghebber dat niet goed te onderbouwen. Volgens Rijna waren er nu eenmaal ‘bepaalde adviezen’, die ten grondslag lagen aan dat besluit. Dat roept bij de iets kritischer luisteraar de vraag op welke adviezen dat precies zijn, wie ze heeft uitgebracht en wat de strekking ervan is.

Het heeft er, zeker na de persconferentie van dinsdag, de schijn van dat de Rijna en Passchier op twee gedachten hinken. Men kan niet tegelijkertijd transparant én ondoorzichtig zijn. Of je bent open over de onderbouwing van beslissingen, óf je bent het niet. Hetzelfde geldt voor het beweerdelijk nemen van beslissingen op grond van harde cijfers. Ofwel (harde) cijfers zijn leidend, of ze zijn niet. Maar niet de ene keer wel en de andere keer niet.

Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. In de Covid-crisis geldt dat nog harder dan in ‘normale’ tijden. Als burgers en ondernemers het gevoel krijgen dat beslissingen of maatregelen arbitrair worden genomen zonder goede onderbouwing, dan leidt dat tot wantrouwen.

Als je altijd ‘vaag’ en niet specifiek bent, valt dat misschien niet echt op. Maar nu men de weg is ingeslagen van grafieken en concrete cijfers, verwachten burgers dat men voortgaat op de ingeslagen weg. Dan opeens is informatie niet iets dat ‘uit goedheid’ wordt gegeven, maar is zij keihard nodig om mensen te overtuigen, ‘mee te krijgen’ en ‘vast te houden’.

Het lijkt een goed idee als Rijna en Passchier, vóór de volgende persconferentie, nog eens goed met elkaar doornemen welke benadering en strategie zij nu volgen.

---

Lees ook:

• 
  Wandelen in Washington Slagbaai Nationaal Park op Bonaire: de vier routes
• 
  Archeologisch Instituut Bonaire ontvangt subsidie voor project ‘Protehá mi’
• 
  Gewapende overval op juwelier Littman in Kaya Grandi
• 
  Drugs, contant geld en wapens aangetroffen bij preventief fouilleren
• 
  Veiligheid en zorg centraal: Beschermingscode vanaf 2025 van kracht in Caribisch Nederland