STRAATSBURG – Het Papiaments is nu officieel erkend in Europees Nederland onder het Europees Handvest voor regionale talen of talen van minderheden. Deze erkenning is sinds 1 juli van kracht. Dit gebeurde op het hoofdkantoor van Raad van Europa in Straatsburg, Frankrijk. 

De erkenning kwam tot stand na de ‘Bestuursafspraak Papiaments op Bonaire’, ondertekend op 11 maart 2021 door de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), samen met de ministers van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) en de staatssecretaris van BZK. Deze afspraak erkende de toenemende druk op het Papiaments door andere talen en de noodzaak om de taal te beschermen tegen verzwakking, zowel op Bonaire als in Europees Nederland.

Fundashon Akademia Papiamentu is ontzettend trots dat Papiamentu nu in het Handvest voor regionale talen of talen van minderheden van Raad van Europa staat ingeschreven. Het was volgens Elsmarie Beukenboom een lange strijd maar het is toch gelukt.

Het Europees Handvest, een verdrag van de Raad van Europa, biedt bescherming aan minderheidstalen die traditioneel aanwezig zijn op het grondgebied van een staat. Een erkenning onder dit handvest versterkt de positie en status van de taal. Op Bonaire werd het Papiaments in januari dit jaar al erkend onder deel III van het handvest, wat betekent dat de taal actief bevorderd moet worden. Dit houdt onder andere in dat het Papiaments gebruikt kan worden in het onderwijs, de rechtspraak, bestuurlijk verkeer, media en de culturele sector. In Europees Nederland is het Papiaments nu erkend onder deel II van het handvest, wat inhoudt dat de taal in brede zin beschermd wordt en mogelijke wettelijke belemmeringen voor het gebruik ervan verwijderd moeten worden.

Herdenkingsdag

De verklaring die de erkenning van het Papiaments in Europees Nederland vastlegt, werd officieel overhandigd aan de Raad van Europa tijdens de nationale herdenkingsdag van het slavernijverleden. De ceremonie vond plaats na de opening van de expositie “Slavery. Ten True Stories of Dutch Colonial Slavery” in het Palais de l’Europe, georganiseerd door de Permanente Vertegenwoordiging van het Koninkrijk der Nederlanden bij de Raad van Europa. De overhandiging werd gedaan aan de plaatsvervangend Secretaris-Generaal van de Raad van Europa, Bjørn Berge.

Bij de ceremonie waren onder andere het Openbaar Lichaam Bonaire en Fundashion Akademia Papiamentu aanwezig. Gedeputeerde Den Heyer benadrukte het belang van het Papiaments als een levend monument voor culturele identiteit en een geliefde taal onder moedertaalsprekers en de diaspora. Ambassadeur Tanja Gonggrijp sprak over de persoonlijke verhalen van de expositie die het belang van respect, gelijkheid en waardering voor iedereen benadrukken, waarden die de kern vormen van het werk van de Raad van Europa.

Taalinstituut

Om de bescherming en bevordering van het Papiaments verder te ondersteunen, heeft de minister van Binnenlandse Zaken eerder dit jaar een financiële impuls van 1 miljoen euro toegezegd bij de ondertekening van het Bestuursakkoord Bonaire. Het Openbaar Lichaam Bonaire wil deze middelen gebruiken voor de oprichting van een taalinstituut, dat moet helpen bij de uitvoering van de Bestuursafspraak voor het Papiaments op Bonaire.