KRALENDIJK – De laatste jaren is er een toename van de koraalduivelpopulatie op Bonaire. Om meer inzicht te krijgen in deze kwestie spraken we met Paulo Bertuol, een expert op het gebied van koraalduivelmonitoring en Roxanne-Liana Francisca, mariene bioloog van Stinapa. Volgens hen zou COVID-19 allicht een negatieve invloed gehad hebben op de bestrijding van het soort rond Bonaire. 

Ondanks maatregelen op Bonaire is er volgens ecologisch adviseur van Stinapa Paulo Bertuol sprake van een schijnbare toename in de dichtheid van de koraalduivel (lionfish). ,,Er zijn fluctuaties in de dichtheid en we hebben net drie ongewone jaren achter de rug,” zegt Bertuol. ,,We moeten langere tijd monitoren en meer statistische tests uitvoeren om betere conclusies te kunnen trekken.” Hij vermoedt dat de toename te wijten kan zijn aan veranderingen in het gedrag van jagers tijdens en na COVID-19. Veel vrijwilligers die actief zijn in de duikindustrie zijn na de pandemie weer te druk met het toerisme om op koraalduivel te jagen. Ook zijn sommige restaurants gestopt met het aanbieden van koraalduivel op het menu.

Cursus en Sedula
De koraalduivel heeft vele stekels op zijn rug en onder zijn buik die zeer giftig zijn. Een aanraking met deze stekels kan pijnlijke en vervelende gevolgen hebben. Deze invasieve vis vormt een plaag in de Caribische Zee, omdat hij kleine rifvisjes eet. Deze visjes zijn essentieel om het koraal rondom Bonaire gezond en bloeiend te houden. Stinapa hoopt door actief te jagen op de koraalduivel de populatie onder controle te kunnen houden. Op Bonaire is het daarom toegestaan om op de koraalduivel te jagen. Hiervoor moet je wel een cursus doen bij één van de duikscholen. Om zelf een ‘ELF’ (speciale speer) te krijgen, moet er tevens een aanvraag worden gedaan bij Stinapa. Hiervoor zal je onder andere een Sedula moeten tonen.

Fluctuaties

De gegevens van Bertuol laten zien dat de dichtheid van koraalduivels is gestegen van 38 vissen per hectare in 2018 en 2019 naar iets meer dan 50 vissen per hectare in de afgelopen drie jaar. Toch lijkt de adviseur nog geen conclusies te willen trekken: ,,We hebben eerder jaren gehad met vergelijkbare dichtheden, zoals in 2011 en 2015,” merkt hij op. ,,Dit toont aan dat fluctuaties kunnen voorkomen.”

In gebieden waar duiken verboden is, is de dichtheid van koraalduivels hoger dan in gebieden waar gevist mag worden. ,,De aantallen zijn de afgelopen drie jaar stabiel gebleven en zijn zelfs gedaald van 2020 tot 2021, 2022 en 2023,” aldus Bertuol. Om de dichtheid ook kleiner te krijgen in gebieden waar niet gedoken mag worden, stelt hij voor om meer inspanningen te leveren in de gebieden waar wel koraalduivels gevangen mogen worden. ,,Blijf vooral hier actief jagen”, is zijn advies.

Lees hier meer nieuws over Stinapa

COVID-19

Bertuol vergelijkt de situatie op Bonaire met andere Caribische gebieden en concludeert dat de jacht op koraal effectief is. ,,Het feit dat de aantallen al jaren stabiel zijn op Bonaire is een goed teken,” zegt hij. Hij wijst ook op de invloed van de COVID-19-pandemie, die ervoor zorgde dat lokale duikers meer tijd hadden om te duiken in 2020, en vervolgens weer druk bezig waren met het toerisme in 2021 en 2022. Voor 2023 vermoedt hij dat maatregelen om het rif veerkrachtiger te maken tegen SCTLD (Stony Coral Tissue Loss Disease) ook een rol kunnen hebben gespeeld in de hogere dichtheden, vooral in het noorden van Bonaire.

Stinapa mariene bioloog Roxanne-Liana Francisca ondersteunt Bertuol’s bevindingen en voegt toe dat op de volledige rapportage afgewacht moet worden om definitieve conclusies te kunnen trekken. ,,COVID heeft waarschijnlijk een rol gespeeld door het gedrag en de frequentie van jagers te veranderen, wat de dichtheden van koraalduivels beïnvloedde,” zegt ze.

Totdat het volledige rapport beschikbaar is, blijft de vraag of de toename van de koraalduivelpopulatie op Bonaire een gevolg is van natuurlijke fluctuaties of een meer permanente groei, open. Wat wel zeker is, is dat de inzet van lokale jagers cruciaal blijft in de beheersing van deze invasieve soort.

Adviezen voor jagers

Bertuol benadrukt het belang van de inzet van vrijwilligers: ,,Blijf vooral doorgaan met het goede werk en jaag zoveel mogelijk op koraalduivels. Vermijd het proberen te schieten van vissen die kunnen ontsnappen, want dat maakt ze banger voor jagers.”