Caribisch Netwerk | Marit Severijnse

KRALENDIJK – Inwoners uiten al langer kritiek op het bouwproject op ‘plantage Bolivia’, omdat daarmee de natuur en het landschap van Bonaire verder vernield zou worden. De ontwikkelaar presenteert weinig feiten tijdens een bijeenkomst met de pers, maar denkt te kunnen rekenen op de politiek.

Ondernemer Meine Breemhaar kocht het landgoed – wat zo’n 10 procent van Bonaire is – voor 12 miljoen dollar eind 2019. Om te mogen bouwen, moet wel eerst het bestemmingsplan worden veranderd. Het lijkt een nachtmerrie voor kritische inwoners: zij vinden dat de politiek de natuur en het landschap op Bonaire moet beschermen.

Het regent al maanden kritiek op sociale media en vooral vanuit de stichting Save Plantation Bolivia. Bij de bijeenkomst zijn inwoners niet uitgenodigd; alleen de pers. “Er is veel over gezegd, maar het werd nu wel eens tijd om feitelijk te kijken naar wat we daar willen gaan doen”, zo begint projectleider Erik Berkelmans.

Veel vragen, weinig duidelijkheid
De projectontwikkelaar belooft: groei met behoud van natuur en cultuur. Ondanks de insteek van de presentatie om ‘feitelijk te kijken naar de plannen’, worden er tijdens de persconferentie nog maar weinig feiten gepresenteerd over de verdere ontwikkeling.

De voornaamste kritiek is dat de plannen mogelijk negatieve gevolgen hebben op de natuur en het milieu. Berkelmans geeft toe dat hij zonder onderzoek nog niet kan stellen dat de plannen geen negatief effect hebben op het milieu.

Bovendien is het nog maar de vraag of er huizen worden gebouwd voor inwoners die niet veel verdienen, zoals wel wordt gesuggereerd. Ook geven de ontwikkelaars geen garantie dat er niet méér gebouwd gaat worden.

‘Huizen niet voor de happy few’, maar kleinste kavel blijkt 600m²
Een opvallende belofte is dat de huizen die gebouwd zullen worden ‘niet voor de happy few zijn’, maar ook voor de Bonairiaanse inwoners. Die zullen bovendien voorrang krijgen.

En wat gaat het kosten? Over de prijsklasse van de huizen die gebouwd worden, kan de projectmanager geen duidelijkheid geven.

Op de slide met voorbeelden van kavels is te zien dat de kleinste kavel 600 vierkante meter is en dus niet bepaald richting sociale woningen, waar een grote vraag naar is.

“We hebben door Bureau Stedelijke Planning een onderzoek laten uitvoeren naar waar behoefte aan is en daarop kunnen deze ontwerpen nog worden aangepast”, aldus Berkelmans.

Projectontwikkelaar belooft natuurherstel
Terug naar de allereerste slide van de presentatie ‘Bolivia, wat niet?’. De ontwikkeling van het gebied zal ‘geen verwoesting van natuur’ kennen. Zo min mogelijk bomen weghalen en als het ware ‘natuur-inclusief ontwikkelen’.

Er wordt ingezet op natuurherstel in het gebied, belooft de ontwikkelaar. Bovendien, op de plekken waarop ze willen bouwen is weinig natuur, stelt projectmanager Berkelmans. “We willen niet alles plat gaan rijden, want dat is helemaal niet zinvol en ook slecht voor de natuur.”

Kamervragen
De Partij voor de Dieren heeft Kamervragen gesteld over de plannen van landgoed Bolivia. Minister Hugo de Jonge (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) wil tijdens zijn bezoek aan Bonaire zelf poolshoogte nemen en daarna de Kamer informeren.

Blijft het bij 10 procent? Ontwikkelaars geven geen garantie
Een ander punt van kritiek: sommige inwoners zijn bang dat er in de komende jaren steeds meer zal worden bijgebouwd, zodra de politiek het bestemmingsplan voor het landgoed verandert.

“We gaan in een gefaseerde ontwikkeling een stad bouwen”, zei eigenaar Breemans eerder tegen de Telegraaf na aankoop van het landgoed.

De ontwikkelaars hebben vanaf het begin zelf gezegd dat minder dan 10 procent van het gebied uit woningen zal bestaan, maar de projectmanager blijkt niet te kunnen garanderen of het ook echt daarbij blijft.

‘We gaan ervan uit dat de eilandsraad gaat meewerken’
Ondanks alle kritiek zijn de projectontwikkelaars ervan overtuigd dat de politiek overstag gaat. “Wij gaan ervan uit dat de eilandsraad gaat meewerken, met name omdat we vinden dat we een goed plan hebben en dat we een heel zorgvuldig proces aan het lopen zijn met goede en gedegen onderzoeken.’’

Hoewel de onderzoeken (naar bijvoorbeeld de milieueffecten) nu niet openbaar zijn, komen die volgens Berkelmans wel ‘beschikbaar als de tijd daar rijp voor is’.

Het project zal ‘heel veel’ voor Bonaire opleveren, stelt Brekelmans. “Doorstroming in de woningmarkt, werkgelegenheid, de innovatie die hier kan plaatsvinden door het toepassen van nieuwe materialen en technieken en landbouw die versterkt kan worden, dus heel veel voordelen waar ik denk dat de eilandsraad heel erg in geïnteresseerd zal zijn.’’

Kritische inwoners niet uitgenodigd
De projectmanager zag het niet zitten om tijdens deze bijeenkomst met bewoners in gesprek te gaan.

Een van de vele kritiekpunten van inwoners, zoals die van actievoerder Wilma Nijland die dichtbij het gebied woont, wordt door de correspondent Marit Severijnse van Caribisch Netwerk voorgelezen. Maar Berkelmans kan daar geen antwoord op geven.

‘Inwoners kunnen bezwaar indienen als het zover is’
Volgens de projectmanager van landgoedBolivia kan iedereen een mening hebben over de plannen en staan ze daar ook voor open. Komt er dan ook een bijeenkomst voor inwoners? “Dat is wel de bedoeling, ja. Het hele bestemmingsplan-proces doen we ook samen met de gemeente.”

Bekijk zelf de website van Landgoed Bolivia. Bekijk de website van Save Plantation Bolivia

“Die hebben daar ook een hele gang voor waarin ook inspraakavonden of voorlichtingsavonden komen. Dus uiteraard kunnen bewoners van Bonaire daar kennis van nemen.’’ Of dat echt gaat gebeuren, zal moeten blijken.