KRALENDIJK – 2021 is het Internationale Jaar van Grotten en Karst. Dit is officieel aangewezen door de Internationale Unie voor Speleologie.

De Caribbean Speleological Society (CARIBSS) onderhoudt Caves & Karst Nature Reserves op Bonaire en maakt zich zorgen over de manier waarop er met het erfgoed wordt omgegaan. 

In 2019 heeft Bonaire het Bonaire Caves & Karst Park in gebruik genomen. Het is een proefproject van het grotere reservaat in een gebied van ongeveer 30 hectare gelegen in Barcadera. Het park werd toegewezen om de inheemse flora en fauna, de speleologische formaties en oude inscripties voor toekomstige generaties te beschermen, te behouden en te herstellen.

,,Het park helpt ervoor te zorgen dat inwoners en bezoekers van Bonaire onderwijs en informatie krijgen over het ecologische belang en de bescherming van grotten en de waarden die ze hebben voor de gemeenschap”, aldus CARIBSS. 

Het park is tot stand gekomen met steun van LNV, Openbaar Lichaam Bonaire, WILDCONSCIENCE BV, CARIBSS, DierenLot en Nos ta biba di naturalesa en werd op 13 december 2019 officieel in gebruik genomen door Elvis Tjin Asjoe.

Bezoekers hebben toegang tot het park onder toezicht en leiding van speciaal opgeleide gidsen die zijn gecertificeerd door CARIBSS en die rondleidingen in het park mogen houden.

Het grootste deel van het gebied is omheind om ervoor te zorgen dat geiten buiten blijven, om zo de delicate flora in het park te beschermen. Drie ingangen met poortjes geven toegang tot het park. Het park heeft geen aangelegde looppaden met bewegwijzering om de oorspronkelijke staat te behouden, wat betekent dat de paden rotsachtig, ruw en niet gemakkelijk te volgen zijn zonder een grotgids

Het park is groot genoeg om drukte te vermijden. Bovendien worden de geologie, flora en fauna van de kalksteenterrassen van Bonaire in dit park tentoongesteld via meer dan 4 km aan wandelpaden die de gelegenheid bieden om comfortabel door het doornige bos van Bonaire te wandelen, met een spectaculair uitzicht op de zee.

Het park heeft meerdere grotten met meerdere kamers. Slechts twee van deze kamers zijn gesloten om de voortplanting en huisvesting van inheemse vleermuissoorten te beschermen. Eén grot, Kueba di awa, staat relatief bekend om zijn toegang tot ondergronds water.

,,Helaas komen er de laatste tijd steeds meer mensen het park binnen zonder toezicht van gediplomeerde grotgidsen. Dit heeft geresulteerd in zwerfvuil in en rond de grotten, poorten die niet gesloten zijn waardoor geiten binnenkomen en schade aan grotstructuren”, zo laat CARIBSS weten. Soms houden bezoekers zelfs luide feesten in de grotten, waarbij kaarsvet en andere soorten afval achterblijven.

De vrijwilligers van de organisatie vinden sigaretten, bierflesjes, vuurwerk, kaarsen, plastic zakken en gebruikte luiers. Bovendien wordt overmatig opdwarrelende sedimenten in het water aangetroffen, waardoor waterkwaliteit en zichtbaarheid enkele dagen nodig hebben om te herstellen. Dit kan een negatieve invloed hebben op de unieke onderwaterfauna in deze grot.

Een andere grote zorg is dat mensen zonder de juiste training en certificering, rondleidingen door grotten begeleiden. Er zijn al verschillende ongelukken gebeurd als gevolg van het gebruik van ongeschikte touwen, onjuist schoeisel of verkeerde knopen bij het gebruik van touwen. Dit is volgens de society een groot risico voor zowel de deelnemers als de natuurlijke en culturele waarden die in deze grotten te vinden zijn.  

CARIBSS zegt dat ze graag het park onderhouden en het zullen blijven beschermen en beheren met de hulp van haar partnerorganisaties. ,,Maar voor een optimaal beheer en bescherming van onze grotten zijn formele afspraken nodig met het OLB.

In de tussentijd, en om de bescherming van het Bonaire Caves & Karst Park te verbeteren, kunnen sommige routes en of ingangen worden gewijzigd. Op deze manier worden slecht voorbereide en slecht uitgeruste bezoekers en onofficiële gidsen ontmoedigd om op eigen kracht naar binnen te gaan.” 

,,Momenteel wordt er een onderwijsproject voor leerlingen van groep 8 gestart over de bijzondere omgeving van de Grotten en Karst op ons eiland, zodat zij het belang gaan inzien van deze natuurlijke rijkdommen en ambassadeur van de natuur worden. 

Gecertificeerde gidsen zijn te vinden op http://caribss.org/certified-guides