Kralendijk- Het illegaal dumpen van afval op het eiland neemt schrikbarende vormen aan. Die conclusie kan een ieder, die er af en toe op uittrekt in de natuur, voor zichzelf bevestigen.

Lege bierflesjes en tuinafval lijken daarbij nog de meest onschuldige vormen van illegaal gedumpte troep. Steeds vaker komt echter voor dat afgedankte apparaten, meubels en bouwpuin in de vrije natuur worden gestort.

Wie in de jaren negentig reeds op het eiland vertoefde, kan zich vast nog wel de marketingslogan uit die tijd herinneren, waarmee Bonaire zichzelf aanprees in bij bezoekers: ‘Unhurrried, Unpspoiled and Unforgettable’ Van ‘onbedorven’ is, onder andere door het naar willekeur dumpen van vuilnis in de natuur, al lang geen sprake meer.

De vervuiling van de natuur kan niet toegeschreven worden aan de bevolkingsgroei alleen: er lijkt steeds meer sprake van een verloedering van de mentaliteit waarbij inwoners trots waren op het feit dat hun eiland door bezoekers als ‘schoon’ werd aangemerkt.

De toename van het illegale storten lijkt belangrijk te zijn verergerd sinds afvalverwerker Selibon geld begon te vragen voor het storten van vuil op de openbare stortplaats, de zogenaamde ‘Landfill’. Hoewel het in de meeste gevallen slechts gaat om een paar dollars voor het wegbrengen van afval of vuilnis, is dat voor sommigen blijkbaar nog teveel. Een bijkomend probleem zijn de beperkte openingstijden van Selibon, waardoor mensen vanaf vroeg in de zaterdagmiddag niet meer bij Selibon terecht kunnen om vuilnis weg te brengen. Zondag is Selibon helemaal gesloten.

Gebrek aan ‘ownership’
De grootste boosdoener lijkt echter het complete gemis aan handhaving vanuit de overheid of andere instanties die direct of indirect betrokken zijn bij de problematiek. Degenen die zich schuldig maken aan de illegale vuilstort worden zelfden of nooit betrapt; laat staan beboet. Daarbij lijken de 3 instanties die op de een of andere manier wat aan het probleem zouden kunnen doen, de afdeling Toezicht & Handhaving van het Openbaar Lichaam Bonaire (OLB), Selibon en natuurorganisatie STINAPA compleet langs elkaar heen te werken.

Het valt op dat van de drie genoemde partijen, niemand ‘ownership’ neemt voor het probleem, dat zo langzamerhand een ernstig negatieve impact heeft van de schoonheid dan wel de ongereptheid van de plaatselijke natuur. Hierbij wordt de mogelijkheid dat er sprake is van ergere milieuschade, door bevoorbeeld het wegspijpelen van schadelijke stoffen, nog even buiten beschouwing gelaten.

Het lijkt de hoogste tijd dat het Bestuurscollege een stevige coördinerende rol te gaan spelen om de groeiende problematiek, die zonder meer ook een bedreiging vormt voor het toerisme, een krachtig halt toe te roepen. Hierbij moet niet alleen worden gewerkt aan repressie en sanering, maar het zal minstens zo belangrijk zijn te werken aan een verandering van de mentaliteit bij de inwoners van het eiland. Daar waar vroeger campagnes als ‘Tene Boneiru Limpi’ prominent aanwezig waren, lijkt er steeds minder sprake van publieke aandacht voor de vervuiling van openbare ruimtes en natuur. Inwoners dienen er (opnieuw) van doordrongen te worden dat het achterlaten van vuilnis in de natuur -of erger nog- dumpen van vuilnis, op Bonaire simpelweg ‘not done’ is.

Kliklijn?
Een eventuele mediacampagne zou niet alleen gericht moeten zijn op het voorkómen van vervuiling of illegaal dumpen, maar zou burgers die dit soort vergrijpen waarnemen tevens moeten aanmoedigen daar oververwijld melding van te maken. Het zou daarbij het overwegen waard zijn ook voor dit soort overtredingen een zogenaamde ‘kliklijn’ te openen, waar burgers -zo nodige anomiem- een melding kunnen doen. Een dergelijke kliklijn zou echter alleen effectief werken, als daar door competente instanties ook de nodige follow-up aan wordt gegeven.