KRALENDIJK – De overheid op Bonaire heeft nog steeds een weinig gericht beleid als het gaat om het aanbesteden aan, of inkopen bij lokale ondernemers. 

Dat is althans de uitkomst van een enquête die werd afgenomen door adviesbureau Linkels & Partners, die door een totaal van 79 ondernemers werd ingevuld. Het gaat om 78 lokaal gevestigde ondernemers en één ondernemer van buiten het eiland, die lokaal wel zaken doet. 

Aanleiding voor de enquête waren kritische vragen en opmerkingen van Gianni Van den Heuvel, bij de afgelopen eilandsraadsverkiezingen kandidate op de lijst van de Democratische Partij. Van den Heuvel, voorheen zelf betrokken bij de Kamer van Koophandel op Bonaire, ziet met lede ogen aan hoeveel ondernemers concurrentie ondervinden van ondernemingen die niet op het eiland zijn gevestigd, maar daar wel hun producten of diensten afzetten. 

“Dit is echt een doorn in mijn oog. We kunnen als lokale economie niet vooruitgaan als we zaken blijven doen met bedrijven van buiten het eiland, terwijl onze eigen lokale ondernemers niet aan bod komen”. Volgens Van den Heuvel is een brede bewustwording van het probleem noodzakelijk. 

Vertrouwen

Lokale ondernemers hebben, afgaand op de uitkomsten van de enquête, weinig vertrouwen in het aanbestedingsbeleid van de overheden op het eiland. Daarbij ontlopen de Rijksdienst Caribisch Nederland (RCN) en het Openbaar Lichaam Bonaire (OLB) elkaar nauwelijks, volgens de respondenten. 

Van de deelnemende ondernemers is maar rond de 15% van mening dat RCN of OLB zich actief inspannen om opdrachten te gunnen aan lokale ondernemers. Als het gaat om het OLB dan is ruim 42% van mening dat het OLB zich daar geheel niet voor inspant, terwijl eveneens ruim 42% betwijfelt of dat wel het geval is. 

Bij de RCN zijn ondernemers nog wat minder optimistisch over de intenties van de Rijksdienst. In het geval van RCN is maar liefst 50% van de respondenten van mening dat RCN zich in het geheel niet inspant om lokaal aan te besteden of te gunnen, terwijl ruim 34% van de respondenten twijfelt of dat wel het geval is. 

Bedrijfstakken

De groep die de enquête heeft ingevuld varieert in sterke mate als het gaat om de ontplooide bedrijfsactiviteit. De grootste groep respondenten zijn lokale adviesbureaus (15%), gevolgd door beautysalons /spa’s (12%) en daarna IT-bedrijven (9%). 

Grieven

De meest genoemde klachten zijn het feit dat van buiten het eiland afkomstige bedrijven geen belasting betalen, dat zij niet dezelfde kostenstructuur hebben als bedrijven die wel op het eiland gevestigd zijn en dat bedrijven van buiten Bonaire toegang hebben tot goedkopere financiering.

Resultaten op de vraag wat voor oneerlijke concurrentie wordt waargenomen door lokale ondernemers. Illustratie: Linkels & Partners

Opvallend detail in de resultaten is overigens dat een ruime meerderheid van de respondenten meldt zich persoonlijk nooit achtergesteld te hebben gevoeld. Op de vraag: ‘Hebt u ooit het gevoel gehad dat u als lokaal bedrijf onrechtvaardig behandeld werd bij de aankoop van goederen of diensten door beide overheden of entiteiten die nauw aan hen verbonden zijn?’ antwoordt afgerond 60% van de respondenten met ‘nee’, terwijl ruim 40% aangeeft zich wel (eens) achtergesteld te hebben gevoeld. 

De enquête is in de maand oktober 2023 afgenomen, vóór het aantreden van het huidige bestuurscollege. Er is echter geen reden om aan te nemen dat de gevoelens nu belangrijk anders liggen.