Op papier staat het allemaal zo mooi. “We zijn ons eiland aan het prostitueren”, liet gezaghebber Edison Rijna op 14 februari 2020 optekenen in gesprek met het Nederlandse dagblad Trouw. Het was niet de eerste keer dat de eerste burger zich kritisch uitliet over de ontwikkeling van het toerisme op het eiland.

In het Strategisch Tourism Master Plan (STMP), samengesteld door toerisme experts van de University of Central Florida, werden -inmiddels al weer bijna 4 jaar geleden- de contouren geschetst van de Blue Economy en een nieuw soort toerisme voor het eiland. Kleiner en exclusiever, maar met name meer opleverend voor de gemiddelde burger.

Vooral huidige coalitiepartner MPB leek de nieuwe visie te omarmen. De partij maakte zich -toen nog in de oppositie- behoorlijk druk over het feit dat de coalitie gevormd door de UPB en FSP het toerismeplan niet aan de eilandsraad aanbood, maar sowieso ook geen haast maakte met de uitvoering daarvan.

Onder gedeputeerde Hennyson Thielman, nu in een coalitie met diezelfde UPB, werd in elk geval een concreet Tourism Recovery Plan uitgewerkt, voor de periode na de Covid-19 pandemie. Ook in dit herstelplan, dat overigens sterk leunt op de aanbevelingen van het STMP, is aan ronkende woorden als het gaat om een ‘nieuwe visie’ geen gebrek.

‘The optimal balance between supply and demand will include product innovation, industry restructuring en unique marketing efforts’, zo staat er te lezen. En ‘Efforts geared towards evolving the island into a sustainable and ‘premium destination’, focusing on the active, adventurous, nature lover, the more affluent tourist who enjoys the Bonaire experience’.

Maar hoe verhouden al deze mooie woorden zich tot de werkelijkheid, die vele malen weerbarstiger is dan papier en goede voornemens? Natuurlijk zijn er toeristen nodig om inkomsten te genereren en doelstellingen te bereiken. Wie de ontwikkeling van de laatste tien jaar op het eiland mee heeft gemaakt, ziet nog geen enkel concreet verschil. Belnem is verworden tot een afzichtelijke bouwput, en alleen al op het ‘Sunset Beach’ terrein verreizen twee compleet nieuwe resorts waar het woord ‘massa toerisme’ bijna op de voorgevel staat.

Inmiddels circuleren op het internet ook alweer de vaarschema’s van diverse grote cruisebakken, waarvan is gezegd dat daar in het Bonaire ‘post-Covid’ geen plaats meer voor zou zijn. Geldt ook hier weer dat het gaat om ‘Veel geschreeuw, maar weinig wol’?

Natuurlijk is het vinden van een balans moeilijk. Helemaal geen toerisme is geen optie. Daar pleit in feite ook niemand voor. Maar er zou toch ‘ergens’ uit moeten blijken dat het dit Bestuurscollege menens is, als het gaat om het nieuw soort toerisme?

Waarom geen harde cijfers noemen? Hoeveel hotelkamers zijn er de afgelopen tien jaar bijgekomen? En hoeveel mogen er de komende 10 jaar nog worden gebouwd? Hoeveel cruiseschepen willen we nou daadwerkelijk ontvangen per week, maand en jaar en hoe groot mogen die zijn? Hoeveel toeristen willen we per jaar ontvangen? Zelfs in de periode van vóór Covid en vóór het SMTP werd gesproken over de hoeveelheid duikers die het rif jaarlijks aan zou kunnen, zonder (verder) te worden aangetast. Iets waarover de laatste jaren met geen woord meer lijkt te worden gerept.

In het verleden was het woord ‘moratorium’ geen vies woord, als het ging over nieuwe hotels, nieuwe supermarkten of nieuwe Chinese restaurants. Na 10/10/10 is het dat wel geworden, want economische vrijheid, vrije concurrentie, groei en bloei is het devies. Maar is dat wel vol te houden? En meer nog: is dat ‘sustainable’? Nee dus.

Het wordt tijd dat het bestuurscollege echt man en paard gaat noemen, en concreet wordt over wat zij voorstaat. Anders is de kans groot dat, ondanks alle mooie woorden en beloftes, het eiland in 2031 precies datgene is geworden waarnaar in elk geval de exclusieve toerist zeker niet op zoek is.