“Nos Ta Biba Di Naturalesa”

Vooral nu, vlak na de regentijd, ziet ons eiland er mooi groen uit. Toch zijn in de afgelopen periode weer duizenden nieuwe bomen geplant in de droge bossen verspreid over het hele eiland. Waarom doen we al die moeite?

Gelukkig heeft ons eiland nog een groen karakter. Ook buiten de natuurparken staan veel bomen, struiken en cactussen. Maar als je goed kijkt, zie je bijna overal dezelfde soort bomen en struiken staan. Wat je vooral tegen komt zijn de Palu di Kui(da), Wabi, Brasia, Liki-lòki en Palu di Bonaire. En dat terwijl onze natuur vele tientallen soorten inheemse bomen kent.

Dat we nu vaak maar een handvol boomsoorten tegen komen, komt vooral door het gedrag van mensen. Vandaag de dag zien we nog de gevolgen van gebeurtenissen van honderden jaren geleden. Maar ook de gevolgen van ons huidige gedrag. Alleen realiseren we ons dat niet altijd.

Eeuwen geleden ging het om ontbossing door Europeanen, gevolgd door het invoeren van geiten, schapen, ezels en ander vee. Die grootschalige kap van bomen is het eiland nooit te boven gekomen. Vooral doordat het ingevoerde vee – en de vele nakomelingen daarvan – bijna alle jonge boompjes weg grazen. Behalve de soorten die ze niet lusten. En dat zijn de bomen en struiken die we nu overal zien. We zijn helemaal gewend aan deze situatie en beschouwen het als normaal. Maar wat we zien is een sterk overbegraasde begroeiing.

We kunnen niet alleen de mensen die toen leefden en het vee de schuld geven. Ook nu nog gaan we onvoorzichtig om met onze bomen en planten. Het vee staat nog steeds niet achter hekken maar loopt vrij rond. En verder vegen we bijvoorbeeld stukken grond kaal met loaders zonder er nog naar om te kijken. Wabi en Palu di Kui horen tot de soorten die dan vaak als eerste weer opkomen.

De armoedige vegetatie heeft grote gevolgen voor de natuur. Er is bijvoorbeeld minder voedselaanbod voor dieren en vogels, zoals de lora. De lora’s gaan vervolgens op zoek naar bomen en planten die vrucht dragen en vinden die in tuinen en in kunuku’s. Tot groot verdriet van de eigenaren.

Niet alleen het voedselaanbod vermindert. De hele natuur en leefomgeving heeft eronder te lijden. Biologen zeggen dan dat de biodiversiteit achteruit gaat. Minder soorten bomen betekent ook minder soorten planten en dieren. Andere nadelen zijn dat we minder schaduw hebben en weer en wind vat krijgen op de bodem waardoor vruchtbare aarde verdwijnt en meer stof ontstaat.

Door herbebossing gaan we die neerwaartse spiraal tegen. De stichting Echo is in opdracht van het openbaar lichaam Bonaire bezig met een project waarbij ze 20.000 nieuwe bomen planten in tien verschillende gebieden. Hiervoor gebruiken ze meer dan vijftig verschillende soorten inheemse bomen. Het Rijk financiert het project met een bijzondere bijdrage. Als deze bomen eenmaal vrucht dragen, helpen vogels en andere dieren om de zaden verder te verspreiden. En zo buigen we een negatieve trend om in een positieve.

Verder kan iedereen een steentje bijdragen door zuinig te zijn op de bomen die we hebben en door zelf inheemse bomen te planten. Voordeel is dat ze vaak beter tegen de droogte kunnen dan soorten die oorspronkelijk van elders komen.

Meer informatie bekijk de website van de overheid:  https://bibadinaturalesa.com/2016/11/11/herbebossing/