
KRALENDIJK – In het kader van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden, heeft Hòfi Kultural op Bonaire een reeks concerten geïnitieerd om de geschiedenis van de slavernij te herdenken door middel van muziek.
Het openingsconcert vond plaats op dinsdag 14 november, waarbij ouderen in traditionele kledij liederen ten gehore brachten die de tijden van slavernij doen herleven. Deze liederen zijn verzameld door het koor Kanta Orkidia uit Rincon, die oude teksten, melodieën en ritmes van eilandbewoners hebben bewaard.
Jaren geleden gingen de leden van Kanta Orkidia, het koor uit Rincon, langs de deuren van de oudste inwoners van Bonaire om liederen uit de tijd van slavernij te verzamelen. ‘We verzamelden teksten, melodieën en ritmes die ze zich nog konden herinneren of die hún ouders of grootouders nog hadden opgeschreven’, vertelt Francisca Sint Jago, een van de zangeressen van het koor.
De ouderen van Hòfi Kultural hadden maanden geoefend en dat was goed te horen. Het concert klonk als een klok. In het wit gestoken ouderen met gebloemde accessoires tokkelden, bliezen en zongen. Het werd een gloedvolle namiddag, met trotse, lachende gezichten bij elk welverdiend applaus. Chon Theodora nam het publiek tussen de liedjes door op verhalende wijze mee naar de tijd van de slavernij en legde de songteksten uit. Er werden protestliederen gezongen, klaagliederen, maar ook liedjes met een vrolijke noot. ‘Dit lied heet Malo Malaye, het gaat over een ezel en een koe die elkaar plagen. De koe zegt dat de ezel dom is omdat hij altijd maar zo hard blijft werken. De ezel plaagt de koe terug dat hij binnenkort op de barbecue ligt.’
Si bo dal’e mucha, mi ta dal bo atrobe
Dit eerste concert was voor genodigden zoals waarnemend gezaghebber Nolly Oleana en gedeputeerde Nina den Heyer. Over de vraag welk liedje ze het leukste vond, hoefde mevrouw Den Heyer niet lang na te denken. ‘Si bo dal’e mucha, mi ta dal bo atrobe. Als je de jongen slaat, sla ik jou terug. Er komt namelijk een gezegde in voor dat ik nog niet kende: Su pishi a bora tera kaba, zijn plas heeft de grond al doorboord. Het is niet zomaar een slap straaltje, maar een harde straal die echt een kuiltje in de grond maakt. Hiermee werd bedoeld dat de jongen geen kind meer was!’
Slavenliederen waren vaak bezielende, aanstekelijke ritmes op de maat van het werk. Hakkend, lopend en stampend zongen de tot slaafgemaakten elkaar moed in. Francis Domacassé bracht met zijn volle, betoverende stem de liederen tot leven. Het publiek zong vanaf het eerste lied het refrein mee.
Músika di Sklabitut Boneiru (MdSB) is een initiatief van Fundashon Plataforma Kultural (FPK) in het kader van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden. Tot in de zomer van 2024 geven de ouderen van Hòfi Kultural een reeks concerten op verschillende locaties op Bonaire. Een aantal concerten is onderdeel van het programma van het Terramar Museum, mogelijk gemaakt door het Fonds voor Cultuurparticipatie. Dat gold ook voor dit openingsconcert met het thema Cultural Heritage.
Partners van dit project zijn: Terramar Museum, Jong Bonaire, Arte di Palabra, Hòfi Kultural, Kanta Orkidia Rincon, openbaar lichaam Bonaire (OLB), Herdenkingsjaar Slavernijverleden, NGO Platform en Ninsee.
Wil je ook een concert bijwonen? Kijk voor de laatste informatie op de Facebook-pagina van Hòfi Kultural: https://www.facebook.com/HofiKultural