Politieke verschuiving op de eilanden, maar achter de coulissen

KRALENDIJK – Op de drie Nederlandse eilanden Bonaire, Saba en Sint Eustatius is eergisteren gekozen voor nieuw bestuur: de eilandsraden. Daarnaast konden kiesgerechtigden op de drie eilanden ook stemmen voor drie kiescolleges. Politieke verschuivingen op Bonaire en Saba, maar of het bestuur van signatuur veranderd, staat nog te bezien.

Dat is voor het eerst. Bonaire, Saba en Sint-Eustatius zijn speciale gemeenten die vallen onder Haags gezag. Aangezien de bijzondere gemeenten geen Provinciale Staten hebben, kiezen zij ieder een kiescollege, die in mei met de Provinciale Staten de samenstelling van de eerste Kamer bepalen.

Bonaire

Op Bonaire kreeg de Democratische partij PDB drie zetels en mag zich winnaar van de verkiezing noemen. Met 4.000 stemmen is de partij de grootste geworden. Maar of lijsttrekker Clark Abraham daar veel mee opschiet moet nog blijken. 

De zittende coalitie MPB en UPB liep weliswaar averij op, maar behoudt via het restzetelsysteem net vijf van negen te verdelen zetels en dus de meerderheid. 

De uitslag op Bonaire is voorlopig en de verschillen in restzetels miniem, zodat het kwartje nog alle kanten kan uitvallen en Abraham alsnog een restzetel bij krijgt.

Dezelfde onderverdeling is ook te zien in de resultaten van de verkiezingen voor het kiescollege, waarvan de uitslag meetelt voor de samenstelling van de Eerste Kamer. Demokrat is de grootste met ruim 37 procent van de stemmen voor het kiescollege. UPB heeft 26 procent en MPB ruim 16 procent. 

Saba

Op het kleine eiland Saba met maar tweeduizend kiezers vond een politieke aardverschuiving plaats. De gedoodverfde winnaar de Windward Islands People’s Movement WIPM van Bruce Zagers verloor drie van de vijf zetels. Het zetelverlies is opmerkelijk, want bij de vorige verkiezingen behaalde Zagers nog alle vijf zetels. 

Vorig jaar liep een van zijn partijgenoten weg om onafhankelijk door te gaan. Met een nieuwe partij behaalde dit eilandsraadslid nu twee zetels. Bestuurlijk gezien kan WIPM gewoon doorregeren, want de partij houdt drie zetels en dus de meerderheid. 

Aan de verkiezingen het kiescollege deed alleen de WPIM mee, hoeveel stemmen er zijn uitgebracht is nog niet bekend.

Sint Eustatius

Op Sint Eustatius heeft de Progressive Labour Party PLP met bijna duizendstemmen overtuigend gewonnen. Nederland greep in 2018 in en plaatste het eiland onder curatele na wanbestuur van diezelfde PLP. Toenmalige hoofdrolspeler Clyde van Putten kreeg als lijstduwer gisteren verreweg de meeste stemmen.

Het eiland heeft als enige van de drie eilanden in Caribisch Nederland een lokale afdeling van het CDA onder leiding van Koos Sneek, maar eindigde als laatste van de drie partijen en blijft zonder zetel.

Erg veel macht krijgt de eilandsraad van Sint Eustatius nog niet. Door de Nederlandse ingreep is het budgetrecht nog steeds in handen van een door Nederland benoemde regeringscommissaris en niet de eilandsraad. Regeren is geld uitgeven en dat mag ook na deze verkiezing alleen de regeringscommissaris.

Voor het kiescollege deden alleen de Democratische Partij en het CDA met respectievelijk 71 en 29 procent mee.