Partijprogramma MPB deel 1: Sociaaleconomische vooruitgang | Advertorial

Op sociaal economisch gebied staan we op Bonaire nog voor grote uitdagingen. Er zijn veel Bonairianen die onder de armoedegrens leven. We kennen op Bonaire een laag werkloosheidscijfer, maar het hebben van werk is op Bonaire geen garantie dat je je rekeningen kunt betalen. Mensen hebben soms twee of drie banen: arbeid loont nog steeds niet voldoende.

Wereldwijd blijven de prijzen in de supermarkt en van elektriciteit, water en brandstof maar stijgen. Daarom verergert deze situatie ook hier nog steeds: het wordt alsmaar lastiger om rond te komen.

Sociaal minimum

De MPB heeft zich als bestuurder de afgelopen jaren door kordate en nauwe samenwerking met de stakeholders (zoals de vakbonden, werkgevers en ondernemersorganisaties, consumentenbond en Centraal Dialoog) hard gemaakt voor gelijkwaardige steun vanuit het Rijk voor onze burgers en bedrijven zoals in Europees Nederland. Daarnaast hebben we proactief de Nederlandse overheid ervan overtuigd
dat onze inkomens en voorzieningen verbeterd moeten worden. We zijn er nog niet, maar de volgende resultaten zijn in ieder geval alvast gerealiseerd:

• het minimumloon is met 38% verhoogd en wordt stapsgewijs nog verder
  verhoogd;
• AOV (de ouderdomsvoorziening) is met 63% verhoogd;
• de belastingvrije voet is verhoogd van $ 12.198 naar $17.352;
• de kinderbijslag is verhoogd van $62 naar $131 en de dubbele kinderbijslag is
  geïntroduceerd;
• er is een energietoeslag en een extra subsidie op elektra toegepast in de
  afgelopen periode door het bestuurscollege, als extra steun op de steun
  vanuit Nederland

Ondanks ons aandringen is er nog altijd geen sociaal minimum vastgesteld. Er is wel een onderzoekstraject hiervoor gestart. Het plan is om dit voor het eind van 2023 vastgesteld te hebben. De MPB zal ervoor zorgen dat zij nauw betrokken zal zijn bij dit traject en dat hieraan prioriteit wordt gegeven.

Als het sociaal minimum is vastgesteld geeft dit een houvast voor de maatregelen die ervoor moeten zorgen dat niemand onder de armoedegrens leeft op Bonaire. We kunnen er dan namelijk voor
zorgen dat mensen die arbeidsongeschikt zijn, of raken, en mensen die de pensioengerechtigde leeftijd bereiken er zeker van zijn dat zij rond kunnen komen.

Naast het verhogen van de inkomens moeten de kosten van levensonderhoud verlaagd worden. Sommige kosten van levensonderhoud zijn moeilijk te verlagen door Bonaire zelf, omdat die afhankelijk zijn van wereldwijde omstandigheden en factoren zoals brandstof-, transport- en prijzen van voedingsmiddelen. In het Regioplan rapport van 2018 is vastgesteld dat naast voeding, de kosten voor een woning, kinderopvang en vervoerskosten de drie grootste kostenposten zijn voor een
gemiddeld huishouden op Bonaire. Wij zorgen ervoor dat deze kosten flink worden verlaagd voor alle huishoudens. Wij gaan dit doen met gesubsidieerd openbaar vervoer en het snel bouwen van meer betaalbare woningen. Wij zetten daarnaast eerder al mooie stappen met het betrokken ministerie om kinderopvang gratis te maken voor alle inwoners.

Persoonlijke ontwikkeling

Het vaststellen van het bestaansminimum en het hieraan aanpassen van de inkomens van onze burgers is een eerste basis, maar onze ambities reiken verder. Het bestaansminimum moet niet het einddoel zijn: er moeten kansen zijn om een sterk bestaan op te bouwen. Om dit te kunnen realiseren is persoonlijke vorming heel belangrijk. Als onze inwoners zich verder kunnen ontwikkelen, kunnen we samen verder bouwen aan een innovatieve, productieve en participatieve samenleving. Elke burger moet een eerlijke kans krijgen en – waar nodig – wegwijs gemaakt worden om het eigen talent te kunnen ontwikkelen. Op deze manier kan op eigen kracht een goed inkomen worden gerealiseerd. Mensen moeten vooruitzichten hebben; het nemen van initiatief moet beloond worden.

Wij zijn al van start gegaan met de organisatie van verschillende trainingen en cursussen in samenwerking met de private sector. Hiermee kunnen werknemers zichzelf verder ontwikkelen, en kunnen we gelijktijdig het kennis en dienstverleningsniveau verhogen. Op deze manier worden de kansen op een hoger inkomen vergroot. We vinden het verder ook van cruciaal belang dat we verandering brengen in onze onderwijsprogramma’s, zodat we de jonge studenten meer mogelijkheden kunnen bieden. Hierover schrijven we meer bij onze visie op onderwijs, verderop in dit verkiezingsprogramma.

Veilige basis

Persoonlijke ontwikkeling begint bij een goede basis, vanuit thuis. Kinderen die opgroeien in een veilige
omgeving, hebben later meer kans van slagen. De preventie van en het bieden van de nodige steun aan
slachtoffers van huiselijk geweld zijn daarbij erg belangrijk. De MPB heeft in de afgelopen bestuursperiode grote stappen gezet om een Family Justice Center te bouwen om de nodige steun te bieden aan deze families. Op deze manier kunnen we ze een alternatieve veilige omgeving bieden en ze helpen om traumatische ervaringen te verwerken. Families worden zolang het nodig is begeleid door een team van deskundigen om ze weer op weg te helpen naar een positieve en veilige toekomst. Dit programma dient verder doorgezet te worden.

Huisvesting

Het inmiddels vastgestelde grondbeleid voor Bonaire wordt ingevoerd en doorgevoerd. Dit betekent ook dat we hierop zullen moeten handhaven, zodat iedereen op Bonaire dezelfde kansen heeft om te beschikken over grond, voor de bouw van een woning of bedrijfsruimte. We schrijven hierover meer bij het stuk over infrastructuur. In de afgelopen jaren is Bonaire heel sterk gegroeid, voornamelijk door migratie. Dit heeft de druk enorm verhoogd op de woningmarkt.

Wij zullen de woningbouw stimuleren zodat aan de ene kant het eigen woningbezit een krachtigere middenstand in de samenleving als gevolg zal hebben. Aan de andere kant zullen we voor de huurwoningmarkt inzetten op twee trajecten,
waarbij we op de korte termijn in afstemming met het ministerie van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties prefab woningen zullen importeren om de acute nood op te heffen.

Daarnaast zullen we voor de langere termijn samen met de Fundashon Cas Boneriano en andere
private partijen bouwen aan sociale en middensegment woningen voor onze bevolking.
In aanvulling hierop wordt door het, mede door ons, genomen besluit om nieuwbouwprojecten te
verplichten om minimaal 25% sociale en 25% middensegment woningen te bouwen, verder door
ons gehandhaafd. MPB blijft ook hier inzetten op kwaliteit en vindt het van belang dat er ook bij
sociale woningen een meer leefbare woonomgeving komt, met bijvoorbeeld meer groen in de
tuinen.

Openbaar vervoer

Transport is voor veel families op Bonaire één van de grootste kostenposten. Door de stijgende
brandstofprijzen is dit nog verder gestegen de afgelopen jaren. Er is momenteel geen goed
georganiseerd openbaar vervoer op Bonaire. Wij willen dit benodigde goed georganiseerde openbaar vervoer voor Bonaire realiseren. We willen dit door de overheid subsidiëren om de kosten zo laag mogelijk te houden. De MPB heeft ervoor gezorgd dat er al een bedrag is gereserveerd voor openbaar vervoer in de begroting voor 2022-2023 van het OLB. Het openbaar vervoer systeem zal ook continu ontwikkeld moeten worden met gebruikmaking van moderne technologie, zoals bijvoorbeeld een digitaal
bereikbare dienstregeling.

Prioriteiten voor sociaaleconomische vooruitgang

Verdere invoering van gelijkwaardige voorzieningen zoals in Europees Nederland, door proactief verder
samen te werken met de Rijksoverheid voor een waardig bestaan voor al onze burgers met behulp van:

• Vaststellen bestaansminimum en aanpassen sociaal minimum hieraan;
• invoering werkloosheidsuitkering;
• betere pensioenvoorzieningen: AOV boven het niveau van hetbestaansminimum en invoeren van
• incentives voor werkgevers om aanvullende pensioenvoorzieningen door te voeren;
• sociale steun voor degenen die dat het hardst nodig hebben;
• een algemene pensioenregeling voor werknemers in de private sector;

Alert blijven op de kosten van levensonderhoud en verdere uitrol van het Bon Kompra Plus
programma.

Zelfredzaamheid van onze burgers bevorderen door investeren in passend onderwijs;
gratis en breder aanbod kinderopvang (nachtopvang voor werknemers met
onregelmatige diensten)

Beheersen van de bevolkingsgroei door opstellen en invoeren van huisvestingsverordening;
met behulp van wetgeving immigratie in goede banen leiden op een humane manier.

Huisvestingsbeleid

• stimuleren betaalbare woningbouw;
• handhaven regel bouw 25% sociale woningen en 25% middensegment woningen bij nieuwe
• ontwikkelingsprojecten;
• flexwoningen (prefab) importeren voor acute woningnood;
• bouw van eigen, betaalbare woningen stimuleren;
• effectieve erfpachtuitgifte waardoor burgers, families en bedrijven gemakkelijker een eigen huis/bedrijf
• kunnen bouwen;
• betere toegankelijkheid tot betaalbare hypotheken;
• integraal plan voor wijkontwikkeling en bouw van sociale huisvesting;
• bouw van eigen of betaalbare woningen stimuleren en toegang tot huisvesting bevorderen;
• woningen voor ouderen;
• een sterke visie en plan voor een geordende ruimtelijke ontwikkeling van Bonaire;
• doorvoeren van het vastgestelde grondbeleid en hierop handhaven.

Stimuleren sociale cohesie en saamhorigheid

• creëren van meer openbare
• recreatiegebieden en sportgebieden;
• verfraaiing van openbare ruimten en stranden;
• organiseren van wijkactiviteiten;
• wijkontwikkeling: in elke wijk een kern ontwikkelen voor het samenkomen van mensen, winkelen, sport en recreatie;
• vorming en bewustwordingscampagnes;
• betere handhaving op regels ruimtelijk ontwikkelingsplan.

Openbaar vervoer
invoeren van een betrouwbaar en betaalbaar, breed opgezet, openbaar vervoersnetwerk.

• Gestructureerde sociale dienstverlening door
• Akseso;
• Plenchi di Trabou;
• Indebon;
• Family Justice Center

---

We hopen dat we je met dit eerste deel van verkiezingsprogramma een goed beeld hebben
gegeven van onze plannen voor de komende vier jaar. Morgen volgt deel 2.

Misschien wil je hierover verder met ons in gesprek, of heb je hiervoor verdere suggesties. Je kunt hiervoor, en voor andere vragen en opmerkingen, met ons in contact treden op de volgende manier:
Website: www.movementupuebloboneriano.com
Email: frakshon@partidompb.com