Initiatief van visser Doei Diaz groeide uit tot groot cultureel evenement op Bonaire

KRALENDIJK- Een initiatief van visser Doei Diaz en zijn vrouw Chana is in de afgelopen twintig jaar uitgegroeid tot één van de grootste culturele evenementen op het eiland: De Simadan ter ere van Doei i Chana Diaz.

Hoewel Diaz van oorsprong visser was, hield hij ook van het platteland en had hij van jongs af aan een eigen Kunuku, waar hij dieren hield maar ook de op Bonaire gangbare mais, de zogenaamde maishi chikí (kleine mais, ofwel Sorghum Vulgare, in het Engels ook wel Great Millet genoemd) verbouwde. 

“Op die kunuku begon de traditie van de Simadan, waarbij na de oogst, de Simadan werd gedanst”, vertelt Elvis Martinus, één van de zonen van Doei. “Later bracht hij de Simadan ook naar zijn huis in Playa Pariba. In de loop van de jaren ontstond het idee er een soort optocht aan te verbinden, met de lokale oogstmuziek en met mensen in traditionele kledij”. 

Rocargo

In de beginjaren van de Simadan, werd gestart bij het gebouw van Rocargo, dat toen nog aan het begin van de Abrahamboulevard zat, vlak naast het huidige gebouw van het Openbaar Ministerie. Van daar uit werd gedanst naar het eindpunt bij het huis van de familie Diaz. Later werd de route verlengd, naar het stadion en enkele jaren later naar de parkeerplaats van de Don Andres aan de Kaya Industria. 

In de loop der jaren kreeg de Simadan van Chana en Doei toenemende belangstelling van verschillende folkloristische groeperingen, de gruponan di seú uit Curaçao die interesse hadden met te doen met de optocht, die jaren bekend stond als ‘Ban wapa ku Chana, ban wapa ku Doei’ (Laten we de Simadan dansen met Chana en Doei). 

1 mei

De Simandan van Doei ku Chana werd traditioneel op 1 mei georganiseerd, ook in een tijd dat de Dia di Rincon nog niet zo populair en groots was als dat inmiddels wel is. Het feit dat 1 mei direct na de Dia di Rincon op 30 april valt, is een gelukkige bijkomstigheid. Veel groepen vanuit Aruba en Curaçao kunnen zo beide evenementen meemaken, in één bezoek aan het eiland. 

Doei Diaz overleed in 2019, maar het festival is nog springlevend. Hoewel Chana inmiddels flink op leeftijd is, is zij nog bij elk festival aanwezig, zo ook dit jaar.