Podcast: ‘Noem mij geen Antilliaan’

Caribisch Netwerk | John Samson

AMSTERDAM – Het Centraal Bureau voor de Statistiek, politiek Den Haag en nieuwsmedia in Nederland hebben het wel eens over ‘Antillianen’. Mag je die benaming wel of niet gebruiken? 

Tiffany Dunker heeft al jaren moeite met de term ‘Antillianen’ en wil in een discussie op NPO Radio 1 duidelijk maken dat er een grote irritatie heerst en een ‘gebrek aan historisch besef is’, vertelt ze. “De Nederlandse Antillen bestaan niet meer. Velen van ons hebben zich bovendien nooit Antilliaan gevoeld.”

Luister zelf naar de discussie  Twee Curaçaoënaars in Nederland in gesprek met John Samson over het gebruik en misbruik van de term ‘Antillianen’ in de podcast Koninkrijkskwesties van NPO Radio 1.Beluister deze podcast | Abonneer via iTunes

De irritatie van Dunker zit vooral bij ‘de Nederlandse media’. “Zij stereotyperen mensen als ze het hebben over Antillianen en dat gebeurt vaak als het om negatief nieuws gaat. Als het om positief nieuws gaat, dan zijn we ineens Nederlander.”

Charlie Helmijr spreekt met trots over ‘Antillianen’; het doet hem alleen maar aan positieve dingen denken. Helmijr denkt dat veel Curaçaoënaars die kritiek op de benaming misschien moeite hebben met hun eigen identiteit of de historische banden met Nederland.

“Antillen is ook een geografische aanduiding. Als je de groep mensen van al onze zes eilanden geen Antillianen meer wil noemen, wat is dan het alternatief?”, vraagt Helmijr zich af.

Zal de Nederlandse overheid stoppen met de term ‘Antillianen’?

Het gebruik van de woorden ‘allochtonen’ en ‘autochtonen’ worden door de Nederlandse overheid sinds 2017 vermeden. De twee woorden zijn ‘te stigmatiserend voor specifieke bevolkingsgroepen’ en niet langer ‘precies genoeg’, concludeert de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. De Tweede Kamer stemde hiermee in.

Het CBS spreekt in haar publicaties en statistieken over ‘Antillianen’ en mensen van ‘Antilliaanse’ komaf. Volgens een woordvoerder heeft het te maken met ‘het feit dat het lastig is om exact te onderscheiden tot welk eiland iemand die aldaar is geboren toe te delen’. Ze vallen daarom onder ‘de voormalige Nederlandse Antillen en Aruba’.

Arubanen die vóór 1986 zijn geboren, hebben als geboorteland Nederlandse Antillen. Pas toen Aruba daarna een autonoom land werd, werd de nieuwe generatie Arubanen ook als ‘Arubaan’ geregistreerd.

‘Geen Antillianen, maar Caribische Nederlanders’
Is er een alternatief om mensen afkomstig van álle zes eilanden te benoemen? Bijvoorbeeld: Caribische Nederlanders, Nederlanders afkomstig uit de Caribische delen. “Dat is te beperkend”, stelt het CBS. “Die term is gereserveerd voor Bonaire, Saba en Sint-Eustatius.” Immers, met Caribisch Nederland wordt in overheidsbeleid de bijzondere gemeenten bedoeld.