Den Haag – Gezinnen in Caribisch Nederland die de voogdij hebben over een pleegzorgkind komen niet langer in aanmerking voor de vergoeding die zij jarenlang hebben ontvangen van Jeugdzorg en Gezinsvoogdij Caribisch Nederland.

De betrokkenen kregen dat vlak voor de ingangsdatum (1 maart) te horen. Naar aanleiding van de reacties heeft JGCN-directeur Curvin George besloten de vergoeding voorlopig toch maar wel uit te keren. Later dit jaar zal deze echter alsnog definitief worden afgeschaft, zo heeft hij voogden van een pleegzorgkind gemeld tijdens een informatiebijeenkomst. Alleen pleegouders komen dan nog in aanmerking voor een pleegzorgvergoeding, maar de hoogte ervan wordt inkomensafhankelijk. De ingreep is het directe gevolg van het feit dat er geen wettelijk kader is, zo laat de woordvoerder van de Rijksdienst Caribisch Nederland weten in reactie op vragen van Koninkrijksrelaties.nu.

Verontruste ouders hebben de Tweede Kamercommissie voor Koninkrijksrelaties op de hoogte gebracht van de voorgenomen stopzetting van de voogdijvergoeding en andere negatieve gevolgen van het ontbreken van op de eilandelijke omstandigheden afgestemde wet- en regelgeving voor jeugdigen. Acht jaar na 10-10-10 ontbreekt nog altijd een Jeugdwet. Veel van de problemen vinden daarin hun oorzaak. Een daarvan is de vergoeding voor voogden met een pleegzorgkind.

Een woordvoerder van de RCN wijst er op dat het fenomeen pleegoudervoogdij niet in de voor de eilanden geldende wetgeving is geregeld. ,,Wij kennen alleen voogdij en die komt niet in aanmerking voor pleegzorgvergoeding. In Europees Nederland is dat wel geregeld via de pleegzorgwet c.q. jeugdwet.”

In reactie op de brief van verontruste ouders heeft de Tweede Kamercommissie staatssecretaris Raymond Knops van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties om opheldering gevraagd. JGCN wil vooruitlopend op het antwoord van de bewindsman niet nader ingaan op de kritiek.

Noodkreet over achterstelling kwetsbare BES-kinderen

De onderstaande tekst is een nagenoeg integrale weergave van de brief die verontruste pleegzorgouders naar de Tweede Kamercommissie voor Koninkrijksrelaties hebben gestuurd:

,,Vanuit Caribisch Nederland zijn er regelmatig klachten over de manier waarop de Europees Nederlandse politiek omgaat met de eilanden. Wij zijn tien jaar geleden op Bonaire komen wonen en ondervinden aan den lijve hoe er in Europees Nederland wordt gedacht over en omgesprongen wordt met ‘die andere Nederlanders’. Vaak schamen we ons ervoor en we kunnen het ook niet uitleggen aan de mensen op ons eiland.

Sinds 2011 hebben we een pleegkind dat in 2009 op het eiland is geboren. Al zeven jaar maken we mee dat Jeugdzorg en Gezinsvoogdij Caribisch Nederland (JGCN), alle goede bedoelingen ten spijt, zeer onprofessioneel omgaat met zowel pleegouders als pleegkinderen. Een kind met een hechtingsstoornis en autisme opvoeden is al een hele klus, maar het is niets vergeleken bij de stress die een niet functionerende JGCN veroorzaakt. Het dieptepunt is onlangs bereikt toen van het ene op het andere moment  – zonder uitleg – de pleegzorgvergoeding werd stopgezet.

Uiteraard hebben we zo snel mogelijk een gesprek aangevraagd en tot onze  verbazing kregen we van de directeur van JGCN de volgende reden te horen: ,,Er is nog geen Wet op de Jeugdzorg en ook de Antilliaanse wet- en regelgeving is niet van toepassing.” Er geldt op de eilanden (nog) geen BES-regelgeving op het gebied van jeugdzorg die vergelijkbaar is met de voormalige Wet op de jeugdzorg of met de Jeugdwet. In de praktijk betekent dit dat de pleegzorgvergoeding niet betaald kan worden aan pleegouders die er voor hebben gekozen om voogd te worden.

Meerdere ouders hebben voorafgaande aan de voogdij-aanvraag hun twijfel uitgesproken of de vergoeding bij het verkrijgen van voogdij zou blijven bestaan. JGCN heeft hen en ons verzekerd dat dat het geval zou zijn. Er zou namelijk sprake zijn van ‘tijdelijke voogdij’. Dat staat ook zwart op wit in mails en Plannen van Aanpak die wij hebben ontvangen van JGCN. ‘Tijdelijke voogdij’ is dan vergelijkbaar met pleegzorgvoogdij in Europees NL. Nu blijkt er uitsluitend de term ‘voogdij’ te mogen worden gebruikt.

De informatie die JGCN ons ten tijde van de voogdij-aanvraag had verstrekt leek aanvankelijk te kloppen, want de vergoeding werd gewoon doorbetaald; totdat deze op 1 maart ineens stopte. De directeur van JGCN had in Nederland van het ministerie van VWS te horen gekregen dat ,,de gelden niet gebruikt mogen worden voor het betalen van pleegouders die voogd zijn” (citaat directeur JGCN). Nadat we een klacht hadden ingediend bij Rijksdienst Caribisch Nederland is de maatregel tijdelijk teruggedraaid. Er komt nu eerst een voorlichtingscampagne over de maatregel en daarna zal deze worden ingevoerd.

Samengevat stellen wij dat de kinderen op Bonaire (en Saba en Sint Eustatius) nog steeds minder rechten hebben dan de kinderen in Europees Nederland. Dit betreft overigens niet alleen de jeugdzorg, maar bijvoorbeeld ook de tweedelijns geestelijke gezondheidszorg, het ontbreken van speciaal onderwijs en speciaal basisonderwijs (wij geven ons kind daarom thuisonderwijs), de kinderbijslag… Wij vinden het begrijpelijk dat de mensen in Caribisch Nederland het idee hebben dat ze tweederangs burgers zijn in de ogen van de Nederlandse politiek.

Wij hopen van harte dat de vaste commissie voor Koninkrijksrelaties hier actie op gaat ondernemen. Het gaat ons niet alleen om het niet meer betalen van de vergoeding maar om de rechten van de Caribisch Nederlandse kinderen in het algemeen. Een land dat aangeeft zich in te zetten voor de rechten van het kind mag niet systematisch de kinderen in Caribisch Nederland verwaarlozen.

Wij zijn graag bereid persoonlijk aan u uit te leggen welke gevolgen het ontbreken van adequate wet- en regelgeving heeft voor de kinderen van Caribisch Nederland.”