Experts bespreken het beheer van haaien in Caribisch Nederland

Op 3 en 4 oktober organiseerde het ministerie van Economische Zaken in samenwerking met de Nederlandse Elasmobranchen Vereniging (NEV) een meeting van experts op Bonaire over het beheer van haaien en roggen in Caribisch Nederland. Meer dan 25 deelnemers van de drie eilanden en uit Nederland, uit sectoren als wetenschap, beleid, vissers, NGO’s, en toezicht en handhaving kwamen hiervoor bijeen. Het doel van de workshop was om innovatieve manieren te vinden om onbedoelde sterfte van haaien en roggen in het vorig jaar ingestelde Yarari walvissen & haaienreservaat te verminderen. De uitkomsten van de meeting zullen worden gepresenteerd als een advies aan de overheid die hiermee een beheersplan voor haaien en roggen in Caribisch Nederland zal ontwikkelen.

Haaien staan als roofvissen bovenaan de complexe mariene voedselketen, waar zij een integraal onderdeel  vormen en essentieel zijn voor een gezond marien ecosysteem. Hun karakteristieke levensloop kenmerkt zich door een langzame groei, een  hoge leeftijd waarop ze pas geslachtsrijp worden en het voortbrengen  van slechts een klein aantallen jongen. Dit maakt haaien kwetsbaar voor visserijdruk en verlies van habitat. Ze herstellen slechts heel langzaam van vermindering van hun aantallen. Overexploitatie en vernietiging van habitats hebben wereldwijd een sterke daling van haaienaantallen veroorzaakt. Om haaien voor de toekomst veilig te stellen heeft de Nederlandse overheid een strategie ontwikkeld voor het beheer van haaien met als doel in alle wateren onder Nederlandse jurisdictie sterfte van haaien door visserij te beperken en hun overlevingskansen te verbeteren.

Lokale vissers, wetenschappers, beleidsmakers en NGO’s van Bonaire, Saba en Sint Eustatius, werden door het ministerie van Economische Zaken uitgenodigd om de problemen rond de visserij  in en het beheer van het onlangs aangewezen Yarari haaienreservaat te bespreken. Haaien worden op geen van de eilanden gericht gevangen in de visserij, maar worden regelmatig per ongeluk gevangen met lijnen en fuiken. Tijdens de tweedaagse bijeenkomst geleid door twee experts van de Nederlandse Elasmobranchen Vereniging (NEV), bespraken de deelnemers knelpunten in het huidige beleid, het beheer, de toezicht en handhaving en het verzamelen van gegevens, maar ook de communicatie tussen alle niveaus. Enkele suggesties voor oplossingen, zoals visgerei en -technieken om bijvangst van haaien te verminderen en aanpassingen in de wetgeving om het afsnijden van haaienvinnen illegaal te maken, werden besproken. Het advies aan de overheid is om initiatieven voor proefprojecten gericht op het verminderen van ongewilde bijvangsten van haaien, met betrokkenheid van vissers, te ondersteunen en wetgeving in te voeren om overbevissing van haaien te voorkomen. De uiteindelijke conclusies waren dat voortdurende communicatie en dialoog van vitaal belang zijn om succes te boeken en dat bescherming van haaien op de politieke agenda moet blijven.